Öfke, engelleme, incinme veya gözdağı karşısında gösterilen saldırganlık tepkisi, kızgınlık, hışım, hiddet, gazap olarak tanımlanmaktadır. İnsanların hissettikleri duygular, hayatta kalmak için gerekli olduğu gibi zaman zaman zarar verici özelliğe de sahip olabilir.
Öfke, çok önemli ve güçlü özelliklere sahip en temel duygulardan biridir. Doğal ve geçici bir duygudur. Öfke kontrol edilebilir olduğu sürece zararlı bir duygu değildir. Aksine evrensel olarak hem kişisel hem toplumsal sağ kalımımız ve nesillerin devamı için gerekli bir duygudur.
Öfke, bizlere verilmiş doğal bir duygudur. Bastırılmış öfke duygusu daha yıkıcı sonuçlara sebep olabilir. Uygun şekilde ifade edilen öfke duygusu, bazı bedensel semptomlardan ve ruhsal hastalıklardan korunmamız için önemlidir.
Uygun şekilde ifade edilmeyen öfke, baş ağrısı, hipertansiyon, sindirim sistemi yakınmaları, yaygın ağrılar, deri döküntüleri gibi bedensel semptomlara neden olabilir. Bu bedensel yakınmalar ile beraber, kaygı bozuklukları, depresyon, eleştirici tavırlar, pasif agresif davranışlar gibi pek çok farklı ruhsal belirtiler bulunabilir.
Öfkeli olmak sorun değil ama başkalarına zarar veriliyorsa, kendine zarar veriliyorsa, eşyaya ve çevreye zarar veriliyorsa onu kontrol etmeyi öğrenmek gerekir.
Karşımızdaki insanları ya da başımıza gelebilecek olayları belki değiştiremeyiz ama onlara nasıl tepki vereceğimizi değiştirebiliriz.
Öfke kontrolünün hedefi, bize hayal kırıklığı yaşatan, bizi öfkelendiren, çaresiz hissettiren durumlara vereceğimiz tepkiyi kontrol altına almayı sağlamaktır.
Öfke bizi kontrol etmeden, bizim öfkeyi kontrol etmemiz bir zorunluluktur.
Amaç, öfkeyi tamamen yok etmek değil ama öfkenin aktarımında çevreye ve kişinin kendisine zarar vermesini önlemektir. Öfke duygusu kontrol altına alınmadığı zaman kişinin hayatı için oldukça yıkıcı özellikler gösterebilir. Öfke duygusu iş hayatını, kişiler arası ilişkileri, sosyal hayatı etkilemeye başlamışsa yardım almak bir zorunluluktur.
Öfke duygusunun kontrolden çıktığını düşünen kişiler, mutlaka bir ruh sağlığı uzmanına başvurmalıdır. Öfkenin nedenlerinin araştırılması önemlidir. Öfke bazen altta yatan tıbbi ya da ruhsal bir hastalığın da belirtisi olabilir. Hipertiroidi, ağır anemi, diabet, epilepsi, bir takım kalp damar hastalıkları, dialize girmek, tümör ya da kanama gibi kafa içi yer kaplayıcı lezyonlar, gibi tıbbi durumlar ya da kullanılan bazı ilaçlar öfkeye neden olabilir. Bu yüzden öfke kontrolünde güçlüğü olan bireylerde altta yatabilecek tıbbi hastalığın da bir hekim tarafından araştırılması önemlidir.
Öfke kontrolünün sağlanması için yapılacak girişimler nedene yönelik olmalıdır. Medikal tedavi ve psikoterapi etkili tedavi yöntemleri arasındadır. Öfkeyi tanımaya çalışmak, davranışlarımızı anlamak öfkenin kontrolü için temel başlangıç noktasıdır. Öfke kontrol yöntemleri arasında gevşeme egzersizleri, bilişsel yapılandırma, iletişim becerilerini geliştirmek, çevresel düzenlemeler gibi bazı yöntemler uygulanır. Eğer bu durum bir psikiyatrik hastalığın sonucu ise bu hastalığa yönelik ilaç tedavisi de terapiye eklenmelidir. Keza aynı şekilde öfkeye neden olabilecek bedensel hastalıklar da tedavi edilmelidir.
Öfke kontrolü geniş bir konudur. Bu yazıda özet olarak konuyu ele almaya çalıştım. Eğer sizler de öfkenizi kontrol etme konusunda sorunlar yaşıyorsanız bir uzmandan yardım alabilirsiniz.
Selam ve sevgilerimle.
