Sayıştay usulsüzlük tespit etti

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) adına kamu kurum ve kuruluşlarının hesap hareketlerini, gelir, giderlerini, harcamaları ile iş ve işlemlerini denetleyen Sayıştay Başkanlığı Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin 2020 Yılı Denetim Raporu’nu yayınladı. Yayınlanan rapora göre, belediyenin birçok konuda mevzuata uygun hareket etmediği tespit edildi.

Rekabet engellendi

Sayıştay’ın, 'Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin 2020 Yılı Denetim Raporu'nda, bazı ihalelerin belirli kişi ve şirketlere ayrıcalık sağlandığını gözler önüne serdi. Belediyenin, taşıt kiralama işi ve zorunlu trafik sigortası hizmeti doğrudan temin yöntemini tercih ettiğini tespit eden denetçiler, bu yolla rekabetin engellendiğini belirtti. 

3 ihalede damga vergisi ödenmedi

Yapılan incelemede; Fen İşleri Dairesi Başkanlığı’nın yapmış olduğu Fuar Merkezi İkmal İnşaatı, Gençlik Etüt ve Eğitim Merkezi Yapım İşi, Yemek ve Ekmek Fabrikası Yapım İşi; İdarenin onayı ile alt yüklenici çalıştırılabileceği belirtilmesine rağmen yüklenicilerin, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 20’nci maddesine aykırı olarak alt yüklenici olarak çalışacakları kişi/firmaları ve yaptırmak istedikleri işleri İdareye bildirmek suretiyle gerekli onayları almadan alt yüklenici sözleşmesi imzaladıkları, sözleşme örneklerini İdareye ibraz etmedikleri ve bu sözleşmelerden doğan damga vergilerinin ödenmediği tespit edildi. 

Otopark gelirleri ilçe belediyelerine dağıtılmadı

Yol üstü araç park yerlerinin işletilmesinden elde edilen gelirlerin tüm ilçe belediyelerine nüfusları oranında paylaştırılması gerekirken, Belediye tarafından kiraya verilmek suretiyle elde edilen yol üstü park gelirlerinin %50’sinin ilçe belediyelerine dağıtılmadığı tespit edildi. 

Bulgular

Belediye Şirketine Devredilen Taşınmazlara İlişkin İşletme Haklarının Şirket Tarafından Pazarlık Usulü İle Kiraya Verilmesi; Belediye tarafından; şirketine ihalesiz olarak devredilen taşınmazlara ilişkin işletme haklarının, şirket tarafından sadece hazine taşınmazları için uygulanabilecek pazarlık yöntemi ile kiraya verildiği görülmüştür.

Belediyeye Ait Taşınmazların Vakıf ve Derneklere Tahsis Edilmesi; Belediyenin mülkiyetinde bulunan beş adet taşınmazın vakıf ve derneklere tahsis edildiği görülmüştür. Hazine Tarafından Tahsis Edilen Taşınmazın Derneğe Ücretsiz Olarak Kullandırılması Hazine tarafından Malatya Büyükşehir Belediyesine tahsis edilen taşınmazın tahsis amacı dışında bir derneğe kullandırıldığı görülmüştür.

Taşınmazların Cins Tashihlerinin Yapılmaması; Belediyenin tapuda kayıtlı taşınmazlarından, tapu kaydı ile mevcut kullanım şekli farklılık gösteren taşınmazlar olmasına rağmen cins tashih işlemlerinin yapılmadığı görülmüştür.

İşletilmesi Devredilemeyecek Olan Belediye Mülkiyetindeki Yerlerin İhale Yapılmadan Belediye Şirketlerine Devredilmesi; Belediye tarafından 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 26’ncı maddesi kapsamında olmayan güneş enerjisi santrali, umumi tuvalet, soğuk hava deposu, kuaför, kuyumcu, fotoğrafçı, çiçekçi gibi yerlerin işletme haklarının (işletilmesinin devri) ihale yapılmadan Belediyenin şirketlerine devredildiği görülmüştür.

Açık İhale veya Pazarlık Usulü ile Gerçekleştirilmesi Gereken Hizmet Alımı İşlerinin Kısımlara Bölünerek Doğrudan Temin Yöntemiyle Gerçekleştirilmesi; Belediyenin Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından yapılan taşıt kiralama ve zorunlu trafik sigortası hizmet alımlarının açık ihale veya pazarlık usulü ile karşılanması gerekirken kısımlara bölmek suretiyle doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirildiği görülmüştür.

Yüklenici tarafından Belediyenin Onayı Alınmadan Alt Yüklenici Çalıştırılması ve Bu Sözleşmelerden Doğan Damga Vergilerine İlişkin Kontrollerin Yapılamaması; Belediye tarafından gerçekleştirilen yapım işi ihalelerinden üçünde yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan alt yüklenici sözleşmelerinin İdarenin onayına sunulmadığı bunun sonucunda taraflarca bağıtlanan sözleşmelerden doğan damga vergilerinin ödenip T.C. Sayıştay Başkanlığı Malatya Büyükşehir Belediyesi 2020 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 30 ödenmediğinin kontrol edilemediği ve söz konusu sözleşmelerden doğan damga vergilerinin ödenmediği görülmüştür.

Büyükşehir Belediyesine Aktarılması Gereken Çevre Temizlik Vergisi Paylarının Takip Edilmemesi; İlçe belediyeleri tarafından tahsil olunan, konutlar dışındaki binalar ile işyerlerine ilişkin çevre temizlik vergisi tutarlarından büyükşehir belediyesine aktarılması gereken yüzde yirmi oranındaki payın aktarılmadığı görülmüştür.

Büyükşehir Belediyesine Aktarılması Gereken Otopark Bedellerinin Takip Edilmemesi; İlçe belediyeleri tarafından tahsil edilen otopark bedellerinin, Malatya Büyükşehir Belediyesine aktarılmadığı görülmüştür.

Hafriyat Toprağı ve İnşaat Atığı Bertaraf Bedellerinin Eksik Tahsil Edilmesi;  Belediye sınırları içerisinde olup inşaat ve kazı ruhsatı alan bazı kişi veya şirketlerin atıklarını Belediyenin atık depolama sahasına getirmediği bunun sonucunda Belediyenin inşaat atığı ve hafriyat bertaraf bedelinden mahrum kaldığı görülmüştür.

Yol Üstü Araç Park Yerlerinin İşletilmesinden Elde Edilen Gelirlerin Tüm İlçe Belediyelerine Nüfusları Oranında Paylaştırılmaması; Belediye tarafından karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerindeki araç park yerlerinin işletilmesi, işlettirilmesi veya kiraya verilmesi suretiyle elde edilen otopark gelirlerinin %50’sinin nüfusları oranında tüm ilçe belediyelerine dağıtılmadığı görülmüştür.

İhale Edilen Yapım İşlerinde Alt Yükleniciye Yaptırılan İş Kısımlarının Mevzuatın Belirlediği Limitlerin Üzerinde Olması; Belediye tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihalesi gerçekleştirilen üç adet yapım işinde, işin miktar olarak tamamının alt yükleniciye yaptırıldığı görülmüştür.