Kayısıyı satamıyoruz

Dünya kayısı başkenti Malatya'da üretilen kayısının yüzde 30’unu karşılayan Akçadağ ilçesinde üretici dertli. Akçadağ Ziraat Odası Başkanı Süleyman Boyraz, kayısıda taban fiyatın olmazsa olmaz olduğunu ve alan bazlı destek mutlaka verilmesi gerektiğini söyledi. Boyraz, “Kaysımızın en büyük sorunu pazarlama sorunu. Pazarlama sorununu çözmediğimiz takdirde Malatya’ya hiçbir şey yapmış sayılmayız. Bu amaçla biz üreticilerimize Torku tesislerini gezdirdik. Onlar pazarlama sorunlarını çözmüşler. Malatya 25 yıldır bu pazarlama sorununu çözemedi. Kötü örnek olarak bizim her gittiğimiz yerde kayısı birliğini karşımıza çıkarıyorlar. Oraya gelenlere hırsız algısı yapıldı. Kayısı Birliği'nin dağılmasından en büyük zararı çiftçimiz görmüştür. Bizde diyoruz ki yeni bir yapılandırma olsun. Ticaret Odası ile görüştük. Torku benzeri bir yapı olur, başka bir yapılanma olur. Üretimde bizim geleceğimiz en son merhale pazarlama sorununu çözmek için Torku benzeri bir yapılanma olması gerekiyor” dedi.

DEPO ŞART AMA PAZARLAMA ÖNEMLİ

Başkan Boyraz, “Kayısı başta olmak üzere ürünlerin muhafazası için soğuk hava depoları olmazsa olmaz değil ama olmasında büyük bir fayda var. Üreticimiz nefes alır. Ama pazarlama sorununu çözemiyorsak bunun da bir anlamı olmaz. Büyükşehir Belediyesi 5 bin ton kapasiteli bir soğuk depo hava sistemi ile ilgili çalışması var. Organik veya ve iyi tarım ürünleri depolama ile ilgili çalışması var. Bir ürünün pazarlaması sende değil ise sen ne kadar ne şekilde üretirse ondan bir fayda çiftçi elde edemiyor. Kayısının pazarlamasında Torku veya Fiskobirlik benzeri bir yapılanma kurarsak fiyatı kendimiz belirleyebiliriz. Tüccarda onun üzerinde hareket verecek. Biz taban fiyatı diyelim 10 lira açıkladık. O da 10 lira 5 kuruşa satsın. Biz bunu yapmadığınız takdirde Malatya'ya ne yaparsak yapalım kayısının sorununu çözemeyiz” diye konuştu.

ÇİFTÇİ BANKADAKİ KREDİSİNİ ÖDEYEMİYOR

Malatya'da üretilen kayısının yüzde 30’unun Akçadağ ilçesinde karşılandığını ifade eden Boyraz, “2018 yılındaki rekolteyi dikkate alarak konuşuyorum ki, yüzde 40 ve 50 bandında çiftçi kayısını satamadı. Borcunu ödeyemiyor, bankadaki kredisini ödeyemiyor. Çünkü ürününü pazarlayamadı. Pazarlama konusuna da girmemiş. Yani bir özeleştiri yaparsak Ziraat Odaları kendi görevlerini tam anlamıyla yapmıyorlar. Ziraat Odalarının çiftçinin nerede sorunu varsa orada olması gerekiyor. Biz Ziraat Odaları olarak bu çiftçilerimizin bir araya getireceğiz mutlaka ama mutlaka o birliği kuracağız. Ayrıca kayısının yeterli bir tanıtımı da yoktur. Karşıdaki bu sorunu giderme iyi bir ibadet aşkıyla yapmak lazım.  Malatya için yapılacak en güzel hizmet bu olur. Pazara bu pazarlama konusunu başta çözmez isek hiçbir şey yapmış sayılmayız” dedi.

MAKİNELEŞMEYE GİTMELİYİZ

Başkan Boyraz, “Meyvecilik Araştırma Enstitüsü tarafından üretilen makine ile işgücünü azaltmalıyız. Devlet bunu yüzde 50 yada yüzde 70 hibe kapsamına alırsa çiftçilerin işçi sorununu çözebiliriz. Diğerleri de 10 kişi bir araya gelerek ortak bir yerde bu makinayı kurarak devletin katkısı ile kurulacak sağlıklı ortamda günübirlik kayısı işleyecekler. Bu makinelerde yaş kayısıyı koyuyorsun patik olarak çıkarıyorsun. Bu da hem zamandan hem iş gücünden ciddi bir tasarruf sağlıyor. Akçadağ ilçesi bazında 246 bin dekar arazide meyvede kayısı ağacımız var. Sadece Akçadağ olarak değil, tüm Malatya olarak kayısıya alan bazlı destek istiyoruz. Bu amaçla da bir birlik kurmamız elzemdir. Fındık üreticileri 7 senedir ürün bazlı desteği alıyor. Dünyanın yüzde 85 kayısısını biz karşılıyoruz ama bu ilgisizliği mantık kabul etmiyor. Bunları düzeltmek için de var gücümüzle çalışacağız” dedi.

KAYISI TABAN FİYATI MUTLAKA BELİRLENMELİ

Boyraz, “Bu konu sadece bizim değil Ticaret Odası'nın da görevidir. Ticaret Odası'nın başkanı bu işin peşini bırakmamalıdır. Başkan buraya ziyarete geldiğinde özellikle bu konuyu konuştuk. Biz elimizi taşın altına koyup üreticimize diyeceğiz ki kardeşim senin ürettiğin bu malın pazarlamasını sorun etme sen ne kadar versen, ne kadar üretirsen bunu pazarlamadıktan sonra bir kıymeti olmuyor. Üretici kayısını paraya çeviremiyor sıkıntıya giriyor. Tarım sektörü bu konuda mutlaka önlem alınması gereken bir sektör. Sorunun çözümü için kayısı taban fiyatın belirlenmesi için Torku veya Fiskobirlik benzemesi bir yapılandırmaya gideceğiz taban fiyat belli olacak. Geçen yıl kayısı rekoltesi 140 bin ton açıklandı. Ama biz 110 bin ton ihracat edildiğini biliyoruz. Bu yılda 100 bin ton diye açıklandı ama biz 60 bin ton diyoruz. Akçadağ’ın kayısı rekoltesi ise 30 ile 40 bin ton arasında değişiyor. Bu da harici kayıt dışı olan, babadan kalma tapuyla araziyi kullanan ve biz de görünmeyen yerlerde var.  Onun için 30 ile 400 bin ton arası kuru kayısı rekoltemiz var diyoruz. Bu yıl ürünlerimiz kaliteli oldu. Rekolte düşüşü var ama kalite arttı” şeklinde konuştu.

İYİ TARIM UYGULAMALARI HAYATA GEÇMELİ

Boyraz, “Bizim son olarak söylemek istediğimiz başta da belirttiğimiz gibi Torku benzeri bir yapılanma ile kayısının pazarlama sorunu taban fiyat sorununu çözdükten sonra üreticimiz rahatlayacak. Bu amaçla Valiliğimiz öncülüğünde belediyelerimiz, tüm kamu kurum ve kuruluşları bu konuya destek vermeli. İyi tarım uygulamaları hayata geçirilmeli. İyi tarım uygulaması için ilçemizde 2 bin 375 kişi şu an bizde sertifika almış. Bu sayıda bir üreticimiz var. Bu da Malatya’nın yüzde 40 gibi bir oranla tekabül ediyor. Sadece iyi tarım sertifikası alan üreticilerle ilgili çalışma yapsam elimin altında 2bin 300 kişi var. Bu da 20 bin ton kayısı demektir. Kayısıda hangi ilacı kullandığı hangi çiftçinin ne kadar üretim yaptığı belli. Sertifikalı ürün üretimi ve pazarlanması ile ilgili sorunu çözelim. Biz pazarlamaya halledelim diğerini çiftçi üretir. Su sorunu pazarlama sorunu pazarlama soru çözersek diğer ürünlerin üretiminin da önünü açmış oluruz” ifadesinde bulundu.