Yıkımlar sağlığı tehdit ediyor

6 Şubat depremlerinden etkilenen Malatya’da ağır hasarlı binaların kontrollü yıkım çalışmaları devam ediyor. Yıkılan binalardan oluşan toz bulutları vatandaşları zor anlar yaşatırken, Malatya İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Bedir Özten’den açıklama geldi. Özten, yaptığı yazılı açıklamada, ağır hasarlı binaların yıkımında ve enkaz naklinde hata yapılığını vurgulayarak bina yapımında ve ev eşyalarında kullanılan malzemelerin içerisinde insan sağlığını etkiyecek maddelerin olduğunu söyledi.

İnsan sağlığı hiçe sayılıyor

Ağır hasarlı binaların yıkım ve enkaz kaldırma aşamalarında kural ve kaidelere uyulmadığını ifade eden Özten,  yıkımdan sonra havada oluşan toz bulutlarının, insan sağlığını etkileyecek maddelerin karışımı oluştuğunu kaydetti. Özten, “Bina yapımında ve ev eşyalarında kullanılan binlerce malzeme ve bu malzemelerin yapımında kullanılan binlerce madde insan sağlığına zararlı. Bunların bir kısmı havada asılı kalıyor. Bunlardan en önemlileri; asbest, ampullerdeki cıva buharı, kurşun, PCB gibi maddelerdir. Bunlar; kısa orta ve uzun vadede canlı sağlığını tehdit eden unsurlardır. Çalışmaların insan sağlığı hiçe sayılarak daha fazla kar sağlamak amacı ile yapıldığı görülmüştür. İlgili yetkili ve sorumlu kurumlar buna seyirci kalamamalıdır” dedi.
Operatörlerinin inisiyatifine bırakıldı
Özten, oda yetkilileri olarak yıkım yapılan alanları, enkaz taşıma güzergâhlarını ve enkaz depolama alanlarını gezdiklerini ve bazı olumsuzluklarla karşılaştıklarını söyledi. Yıkımların programsız yapıldığını belirten Özten, yıkımın iş makinalarının operatörlerinin insiyatifine bırakıldığı ve bunların bina yıkımında uzman olmadığını ifade etti.

Kurallara uyulmuyor

Operatörlerin, yıkımlarını yaptıkları binaların bitişiğinde bulunan hasarsız, az ve orta hasarlı binalara zarar verdiklerini açıklayan Özten, şunları ekledi: “Yıkımlar; İş güvenliği ve sağlığı kurallarına hiçbir şekilde uyulmadan yapıldığı, yıkımda ortaya çıkan tozun havaya karışmasının engellenmediği, yerinde ayrıştırma yapıldığından olumsuzlukların arttığı, enkazın naklinde kamyon damper üstleri branda ile örtülmediğinden taşıma güzergâhı boyunca rüzgarın da etkisi ile tozun havaya daha çok karıştığı, depolama saha tabanları sızdırmazlık sağlanmadan olduğu gibi bırakılmış; depolanan enkaz içerisindeki zararlıların yağmur vs ile toprağa karışma riski azaltılmadığı görülmüştür.”

Vatandaşlar uyarılmalı

Yıkımların bölge bölge yapılması ve yıkım yapılan bölgedeki vatandaşların uyarılması gerektiğini vurgulayan  Özten, yıkım aşaması  için bazı önerilerde bulundu. Özten,”Yıkım yapılan bölgede yaşayan insanlar oradan uzaklaştırılmalı, kamuoyu anonslarla sürekli bilgilendirilip uyarılmalı, özellikle tozun ne kadar zararlı olduğu sürekli anons edilmeli, kamuoyu bu konuda bilinçlendirilmeli, iş güvenliği ve sağlığı kurallarına uyulmalı, özellikle yıkım sırasında; tozun havaya karışmasını engelleyici tedbirler alınmalı ( en kolay yol olarak; yıkım ve enkaz yükleme sırasında yeterli su ile yıkanabilir),ayrıştırma işlemi yerinde değil depolama sahasında yapılmalı ve burada da tozun havaya karışması engellenmeli” ifadelerine yer verdi.

Çalışmalarda sağlık öncelikli olmalı

Yıkımın tamamlanmasını ardından dikkat edilmesi gerekenlere değinen Özten,“Enkaz nakliye araçlarına yüklenmeden önce iyice suya doygun hale getirilmeli, enkaz yüklenen araçların damperleri branda ile örtülmeli, döküm ve depolama sahasının özellikle tabanı sızdırmaz hale getirilmelidir. Enkaz nakil araçları döküm sahasına döküm yapmadan önce damperindeki enkaz yeniden suya doygun hale getirilerek o şekilde döküm sağlanmalı ve depolanan enkazın toprağa ve havaya karışmaması için önlemler alınmalı, çalışmalar canlı sağlığı öncelikli olmalıdır” dedi.