Yedisu Fayı Harekete Mi Geçiyor?
Bingöl'ün Yedisu ilçesinde 4.8 büyüklüğünde meydana gelen deprem sonrası açıklama yapan Paleosismolog Dr. Ramazan Demirtaş, Yedisu deprem üretme potansiyelinin 250 yıl ila 300 aralığında değişebildiğine dikkat çekerek, '7.0 ila 7.6 aralığında bir deprem olacaksa 2034 ila 2084 yıl aralığında olacak' dedi. Peki, Yedisu'da meydana gelebilecek bir deprem 'Malatya'yı nasıl etkiler?' sorusunu akıllara getirdi.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Bingöl’ün Yedisu ilçesinde 4.8 büyüklüğünde deprem meydana geldiğini açıkladı. AFAD’ın paylaştığı bilgilere göre Bingöl’ün Yedisu ilçesinde saat 02.24’te 4.8 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Depremin derinliği ise 12.79 kilometre olarak kaydedildi.
Paleosismolog Dr. Ramazan Demirtaş, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Yedisu bölgesinin sismik özelliklerine dikkat çekti. Demirtaş, “Yedisu (Bingöl) Elmalı-Dinarbey arasında, 1949 (M6.9) depremini üreten Kuzey Anadolu Fay Zonu'nun (KAFZ) Elmalı segmentinde: Mw=4.8, Der: 12.79 km AFAD Mw=4.9, Der: 5 km KOERI Mw=4.7, Der: 10 km USGS mb=4.8, Der: 10 km EMSC büyüklüğünde bir deprem oldu” dedi.
‘En Son 1784 Yılında Deprem Üretti’
Dr. Demirtaş, Yedisu segmentinin en son 1784 yılında deprem ürettiğini hatırlatarak, “AFAD'a göre deprem en son 241 yıl önce, 1784 yılında deprem üreten KAFZ'nun Yedisu segmentinin doğu ucunun 11 km doğusunda; Karlıova üçlü birleşim bölgesinin 42 km batısında meydana geldi. KOERI'ye göre ise deprem Elmalı segmenti ile Sancak-Uzunpınar fay zonunun kesişim bölgesine yakın bir yerde oldu.
Demirtaş, deprem üretme potansiyelinin yüksek olan Yedisu sismik boşluğunda meydana geldiğine vurgu yaparak, “Deprem 241 yıldır deprem üretmeyen ve deprem üretme potansiyeli yüksek Yedisu sismik boşluğu (Demirtaş ve Yılmaz 1996) üzerinde olmadı. Deprem Kuzey Anadolu Fay Zonu; Doğu Anadolu Fay Zonu; Sancak-Uzunpınar fay zonu ve Karakoçan-Nazimiye Fay Zonu arasında yer alan baklava dilimi şeklindeki bölgede oldu” ifadelerine yer verdi.
‘Korku Depremi Pompalanacak’
Dr. Demirtaş, “Bu bölgede son 20 yıllık dönemde, 4.0 ila 6.5 aralığında değişen çok sayıda deprem oldu. Bu deprem Yedisu segmentini tetikler mi? Bu deprem beklenen Yedisu depreminin habercisi/öncüsü/ hazırlık evresi depremi mi? türü sorular sorulacak ve basından yine 7.0-7.6 arasında büyük bir deprem kapıda gibi korku depremi pompalanacaktır” diye konuştu.
‘250 Yıl İla 300 Aralığında’
Demirtaş, Yedisu Fayı’nın deprem tekrarlama aralığını ne kadar yıl aralığında olduğuna dikkat çekerek, “Yedisu deprem üretme potansiyeli yüksek bir sismik boşluk, ancak 6.9 ila 7.6 aralığında değişen büyüklükte bir deprem 18-20 mm/yıl kayma hızı ile tekrarlanma aralıkları 250 yıl ila 300 aralığında değişebilmektedir. Bu durumda; 1784+250 = 2034, 1784+300= 2084,yani eğer bu deprem 7.0 ila 7.6 aralığında bir deprem olacaksa; 2034 ila 2084 yıl aralığında olacak anlamına gelir ki; öyle "Eli kulağında, Yedisu kapısına dayandı, bu deprem çok beklemez, her an olabilir" gibi korku depremleri üretenler olacaktır, lütfen bu tür açıklamalara itibar etmeyin. Bu tür açıklamaların deprem biliminde karşılığı yoktur ve hiçbir sayısal parametreyi ifade etmemektedir” dedi.
Son Yaşanan 5 Depremin Tarihleri ve Tekrar Aralığı
Demirtaş, bölgede yaşanan depremler hakkında da bilgi vererek, “Diğer taraftan Yedisu fayı: En son deprem: 1784, Bir önceki deprem: 1583, İki önceki deprem: 1456, Üç önceki deprem: 1254, Dört önceki deprem: 1011. Yani bu depremler 130 ila 243 yıl aralığında; ortalama 200-250 yıl aralığında tekrarlanmıştır. Yedisu segmentinin: doğusunda Elmalı segmenti 1949 M6.9, daha doğusunda Varto segmenti 1966 M6.9, batısında Erzincan segmenti 1992 M6.9 büyüklüğünde deprem üretmiş olması, beklenen Yedisu depreminin de 6.9-7.0 olma olasılığının yüksek olduğuna işaret etmektedir” diye konuştu.
‘Uzak Durun’
Demirtaş, Bingöl’de yaşanan deprem sonrası sosyal medyada oluşabilecek ‘korku senaryoları’na dikkat çekerek, “Nitekim 1784 depreminin yıkım etkisi de, bu depremin 7.0 civarında olduğunu söylemektedir. 241 yıl geçmiş olmasına karşın, bugün M4.8'lik depremin arkasından Yedisu segmenti her an 7.0 ve üzeri deprem üretebilir diyebilecek. ne teknoloji, ne yöntem, ne de formül var. Deprem ile ilgili sosyal medya ve yazılı-görsel basında büyük korku depremi/felaket senaryoları yazacak açıklamalar yapılacaktır, lütfen kirli bilgi ve bu tür açıklamalardan uzak durun” dedi.