Mehmet Zeki Dinçarslan

BAZI ŞEYLER DEĞİŞMEMELİ

Mehmet Zeki Dinçarslan

Hep değişimden bahsettim son haftalarda fakat körü körüne her şey değişmeli demek de doğru değil. Neyin değişeceğine, neyin değişmeyip sabit kalacağına karar vermek gerekiyor. Dünyanın eksen eğikliği sabit olmasa idi hava durumu mevsimden mevsime değişmezdi. Mevsimler bile olmazdı. Demek ki bazı şeylerin değişmesi için bazı şeylerin sabit olarak kalması gerekiyor. Değişim, zaten, sabit kalanlarla birlikte anlam kazanan bir kavram. Dünyanın bir tarafı değişirken bir tarafı değişmeden kaldığı için modernleşmeden ve geri kalmadan bahsedildi son birkaç yüzyıldır. Ülkemizin geride kalmasından bahsettiğimiz zaman iki farklı resim çıkıyor karşımıza, dünyanın başka yerlerinde hızla değişen bazı kavramların bizde sabitliğini yitirmemesi, sabit kalması gereken şeylerinse ne hikmetse sürekli değişmesi.

 

Pergel gibi düşünmek gerekiyor. Sabit kalan bir iğnenin etrafında dönerek gereken şekilleri çizen pergelin başarısının sırrı sabit olan o iğnededir. Pergel modelini eğitim sistemimize uygulayalım. Eğitim sisteminde ana hatlar o kadar sabit olmalıdır ki yüz yıl geçse de sistemin ana hatlarında ufak tefek değişikliklerin dışında değişim olmamalıdır. İlkokul’u 5 sene okuyan bir kuşaktan sonra 8 sene okuyan bir kuşağa geçildi ardından 4 sene okuyan başka bir kuşak geldi. Bundan sonra ne olacağı meçhul zira sistem hiç durmadan değişiyor. El yazısı ile yazı yazan birkaç sınıfın ardından düz yazıya geçildi. Sınavların isimlerini artık veliler bile bilemiyor. Sistemde sürekli bir değişim var. Şekle adapte olma uğraşı, sıranın özle ilgili, nitelikle ilgili konulara gelmesine engel oluyor. Dünyadaki yeni gelişmelerin müfredata girmesi yıllar alıyor ve hatta bilimsel gelişmeler müfredatta yer almıyor. 20 yıl önce liseden mezun oldum bugün fizik dersinde ne işleniyor diye rastgele baktım müfredata ve hiçbir değişimin olmadığını gördüm. 20 yılda hiç mi yeni bir şey bulunmadı diye sormayın. Bulundu ama başka ülkelerin eğitim sistemlerinde gösteriliyor. Bizde maalesef. Demek ki neymiş, sistemi değiştirmemek gerekiyormuş. İlkokul, ortaokul, lise sürelerini sabit yapacaksın, yüz yıl geçse de değişmeyecek. Özellikli okulları da sabit yapacaksın. Herkes fen lisesinde okusun, egosu tatmin olsun diye mantar gibi fen lisesi açmayacaksın. Az olacak, öz olacak, kontenjanı sabit olacak. Lise çağındaki öğrenciler ülkenin gözbebeği olacak. İlkokulda temel bilgiler ve karakter eğitimi verilecek çocuklar. Ortaokulun amacı keşfetmek olacak. Her öğrencinin yeteneğini keşfetmeye çalışacaksın. İyi bir mühendis adayı sözele, iyi bir doktor adayı sanata, iyi bir kaportacı adayı imam hatipe yönlendirilmeyecek. Her öğrenci kıymetli olacak ve yeteneği on ikiden vurularak keşfedilecek. Liselerde biçimlendirilecek, üniversitelerde reel dünya ile iç içe pratik bir eğitimden geçecek. Sabitler ve değişkenler çok iyi planlanacak.

 

Başarıya ulaşmak için neyin değişip neyin değişmeyeceğine iyi karar vermek gerekiyor. Eğitim sadece bir örnek. Doğruyu bulmak için neleri sabit alacağımıza iyi karar vermeliyiz. Üretim teknolojileri değişse de ekmeğin tadının aynı olduğu bir dünya; kalabalık artsa da baharın kokusunun aynı olduğu bir dünya, teknoloji değişse de insanların birbirlerine karşı gösterdikleri saygının aynı olduğu bir dünya için pergelin iğnesine neyi koyacağımıza her konuya ayrı ayrı bakarak karar verebiliriz.  

Yazarın Diğer Yazıları