Dünya Sağlık Örgütü, Uluslararası İntiharı Önleme Derneğinin bir girişimi olarak 2003 yılından bu yana dünyada intihar olgusu konusunda farkındalık oluşturmak ve toplumun dikkatini intihar davranışına çekmek amacıyla 10 Eylül tarihini Dünya İntiharı Önleme Günü olarak ilan etmiştir.
İntiharlar; geride kalan aile, eş, dost ve akraba topluluklarını da etkileyen ve geniş kapsamlı sosyal, duygusal, ekonomik sonuçları olan ciddi bir halk sağlığı sorunudur.
İntihar zor bir karar, içinde hayatın sunduğu iyi ve kötü her şeyden toptan bir vazgeçiş barındırıyor.
Bir anlamda da sessiz kalmış çok acı ve çok ciddi bir konu…
İntihara karar veren biri için ise yeni bir yol yok. Diğer bir deyişle, intihar etmeye karar veren insan çaresizliği öğreniyor.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Türkiye’de 2022 yılında intihar nedeniyle 4.146 kişi hayatını kaybetmiştir. İntihar nedeniyle 2022 yılında hayatını kaybedenlerin yaklaşık %75’i erkek, %25’i ise kadındır.
İntihar sadece belli bir yaş grubunu değil, tüm yaş gruplarını ve tüm ülkeleri kapsayan bir halk sağlığı problemidir. Özellikle 15-29 yaş grubunda intihar, öne çıkan ölüm sebepleri arasında yer almaktadır.
İntiharın sadece yetişkinlerde görüldüğü yönünde yaygın bir görüş hakim olsa da çocuk ve gençler arasında da çeşitli sebepler sonucu intihar görülebilmektedir.
Araştırmalar intiharın tek bir sebep veya stres faktörüyle açıklanamayacağını, birden fazla faktörün rol oynadığını ortaya koymaktadır. Birçok intihar olgusuna; ruhsal bir hastalık eşlik etse de çeşitli yaşam stresleriyle başa çıkmada yaşanan güçlükler ile de intihar meydana gelebilmektedir.
Elbette her ölüm vakasından sonra bu ölümün acısını en çok ölen kişinin yakınları hisseder. Lakin söz konusu ölüm intihar ile gerçekleşmişse geride kalanlar için normal bir ölümle kıyaslandığında çok daha farklı duygusal tepkiler gözlemlenir.
İntiharı önleme çalışmaları kapsamında; ekonomik desteklerin sağlanması, koruyucu bir çevrenin oluşturulması, intihar ile ilgili sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması, sağlıklı ilişkilerin geliştirilmesi, problem çözme ve başa çıkma becerilerinin öğretilmesi, risk faktörü taşıyan kişilerin belirlenmesi ve desteklenmesi gibi stratejiler uygulanabilir.
İntihar karmaşık bir olgu olduğu için, önleyici çalışmalar için; sağlık başta olmak üzere eğitim ve birçok toplum sektörünün birlikte hareketi ve işbirliği gereklidir.
Etrafınızdaki insanlardan biri hayatın anlamsızlığından bahsetmeye başlamışsa, bu kişinin söylediklerini sır olarak saklamak onu korumaya çalışmak son derece sakıncalıdır. İntihar girişimi sonrası hayatta kalanların büyük kısmı, intihara kalkışmakla ilgili pişmanlıklarını dile getirmekte, hayatta kaldıkları için mutlu olmaktadırlar.
İntihar riski taşıdığı düşünülen kişinin durumu ciddiye alınmalı ve hızla bir ruh sağlığı profesyonelinden yardım almaya ikna edilmelidir.
Maalesef birçok insan, yaşadığı acının tek çözüm yolunun intihar olduğunu düşünebiliyor.
Unutmayalım ki, intihar hiçbir zaman bir çözüm yolu değildir.
