Cafer Çelik

Edep - Nezaket – Kanaat - Şükür

Cafer Çelik

Edep ve nezaket insana hoş gelen sözler, davranışlardır. Edep, sevgi, saygı, uygun davranmak; uygunsuz, utanılacak kaba davranışlardan korunmaktır. Nezaket sevgiyi belirtir, karşısındakini memnun eder. Faziletler güler yüz, tatlı sözlerle yaygınlık kazanır. Hoş söz sadakadır. Edepsizlik hürriyetin kötüye kullanılmasıdır. Normal insanlar nefret ettirecek hallerden korunur; sevilip, sayılacak hallere özen gösterir.

 Kanaat, şükür, yaşama huzur verir; insanı olumsuz, yakışmayan hallerden korumada etkili olur. Kanaat, imkanları uygun değerlendirerek çalışmak, kazandıklarında hakkına razı olmak, başkalarının kazançlarına göz dikip aç gözlük yapmamak, aşırı hırsa kapılıp günaha sapmamaktır. Kanaat, az ile geçinmek olmayıp, kazancı artırmak için çalışmak, elde ettiği kısmetine razı olmak, başkalarının kazançlarını kıskanmamaktır.

İnsanların yetenek ve becerileri farklı olduğu gibi, kazançları, başarıları da farklı olacaktır... Şükür, verilen imkan ve nimetleri Allah’tan bilmek, Allah’ın emrince kullanmaktır. Kötülüklerin kaynağı aşırı hırs, nefse esirliktir. Nefis insanı zulümkar yapar, uzun emel ahreti unutturur. Amaca ulaşmak için mubah olmayan yollardan korunmalıdır. Kazancın amaç olmayıp araç olduğu bilinmeli, amacın ilahi esaslara uygun olarak yaşamak olduğu her an hatırda tutulmalıdır. İnsan diğer canlılardan çok farklı yaratıktır. Çeşitli sorumlulukları yerine getirirse insanlaşacaktır. Yaratan Kuran ilahi yasasında insana görev ve sorumluluklarını bildirmiştir. Ali Ulvi Kurucu “Her türlü dertlerin devasıdır Kuran, Kuran’dan uzaklaştıkça, canavarlaştıkça, canavarlaşır insan” diyor.  

Çoğu insanımız yanlış ve yasakları bilmediği için yapar; çok hayırlı, faydalıları da bilmediği için yapmaz. İnsanımız boş konuşmakla baş, boğaz ağrıtmayı bıraksalar, faydalı, hayırlı şeyler öğrenip, öğrendiklerini de öğreterek, her an azalan ömürlerini boş geçirmeyip israf etmeseler, yanlışları, yasakları anlatsalar, bilmeyenler azalır, insanlar kendine yakışan hayırlı faaliyetle vaktini değerlenmiş, mesuliyetten kurtulmuş, mükafatı hak etmiş olur.  

Bir hayli yaşamış, yaşamak için imkanının azamisini kullanmaya çalışanlara; şimdiye kadar neler yaptın? Yaşamın devam ederse neler yapacaksın? Öğrendiklerini anlatsa senden bir şeyler öğrenelim, sen de bizim gibi öğrenmek isteyenlere faydalı olmuş ol. Dediğimizde pek işe yarar şeyler konuşamadıklarını görürüz.

Zamanımız çok imkanlı, öğrenmek istediklerimizi öğrenebilme-öğretebilme imkanlarımız var. Günde, haftada, ayda lüzumlu bir şeyler öğrenmeyi, öğrendiklerimizi öğretmeyi amaç edinsek; yaşadığımız, yaşayacağımız haftalar, aylar, yıllar sayısınca öğrendiklerimiz, öğrettiklerimiz olur. Çok insanımız öğrenme-öğretmeyi gaye edinse, gayret gösterse, faydalılar çoğalır, zararlılar azalır, insanlar insanca seferberlik başlatmış olur.                     

Yazarın Diğer Yazıları