Bağımlılığı her türlüsü kötüdür. Mücadele edebilmek gerçekten çok zordur. Toplumsal yozlaşmanın olduğu, ahlaki kuralların bittiği ortamda bağımlılık bataklığı oluşur. Zor durumda olanları, görünmek isteyenleri, anlaşılmadığını düşünenleri çeker.
Bağımlı aile ilişkilerinin sonucu olarak ortaya çıkan madde bağımlılığı üzerine yazmak istedim bu hafta. Ergenleşme süreciyle çocuk ailede bulamadığı ilgiyi, sokakta arkadaş grupları içerisinde sağlamaya çalışır. Arkadaş grupları içinde onay görür ve takdir görür.
Aile ilişkilerinde bağımsızlaşma süreci desteklenmeyen genç, sokakta arkadaş grubu içerisinde güçlenir ve bağımsızlık kazanır. Sokakta akran gurubuyla etkileşimi genci sokakta yaşama ve sokağa bağımlı olma sürecini arttırır.
Zamanla da arkadaşlarından dışlanma korkusu ve merak madde kullanmaya yöneltir.
Madde bağımlığı nasıl oluşur?
Gençler arasında hızla yaygınlaşan madde kullanım aslında sağlıksız aile ve toplumsal ilişkilerin bir sonucudur. Çocuğun ailesiyle kurduğu ilişki kalitesi gelecek yaşamında kişiliğini, karakterini belirler.
Bir çocuk doğumdan itibaren sağlıksız anne ve baba tutumlarıyla, sevgisiz ya da aşırı sevgi ile yetiştirilmişse duygusal ihtiyaçlarını karşılamak için bağımlı ilişkilerle yönelir.
Bir metaforla açıklarsak, çocuk dünyaya geldikten sonra annesi ile göbek bağı kesilir, anneden bedensel olarak ayrışır. Ancak psikolojik olarak bağ kopmazsa, ilişki koruyucu, kollayıcı tutumlar şeklinde sürdürülürse bu çocuklar gelecek yaşamında bağımlı bir kişi olmaya adaydır.
Madde bağımlılığı sebepleri:
Çocuğun arkadaşları tarafından sürekli kullanılması ya da çocuğun örtülü bir depresyon geçirmesi, aile içi sorunlar, aile içerisinde anne ya da babadan birinin madde bağımlısı olması, alkol bağımlısı olması çocuğun madde bağımlılığında bir etkendir.
Bu nedenlerin hepsi ya da sadece biri bile çocuğun yönlenmesinde etkilidir. Madde kullanmayı özellikle çocuğun modelleme ilişkisine bağlayabiliriz. Çocuk ya arkadaşından birini ya da anne babasından birisini model alır.
Çocuğun çevresinde ve ailesinde böyle modeller varsa, maddeye yönelme riski çok daha yüksektir. Ailede sigara içen ebeveynin olması, çocuğu sigara bağımlılığına yatkın hale getiren en etkin sebeplerden birisidir.
Gençler genel olarak bağımlılık yapan madde olarak sigara, alkol, esrar, kokain, kafein, eroin, bonzai uçucu maddeler (tiner, bali, uhu, benzin, çakmak gazı), uyuşturan ve enerji veren bağımlılık yapıcı haplar kullanmaktadır.
Madde Kullanımının Belirtileri:
Madde ve uyuşturucu kullanan bir çocuğun tutum, davranış ve psikolojisinde belirgin değişikler yaşanır. İçine kapanabileceği gibi, aşırı hareketlilik gözlenebilir. Öfke, kızgınlık patlamalarının yanı sıra yalan söyleme gibi uyum ve davranış sorunları baş gösterebilir.
Çocuğun ders kalitesinde düşme, sınıfta kalma ya da okulda öğretmenleri tarafından sürekli uyarı cezaları aldığı gözlenir. Bedeninde belirgin değişiklikler ortaya çıkar.
Aşırı kilo kaybı, kollarında iğne izleri, sürekli öksürmesi, gözlerinde kızarıklık, uyku düzeninde bozukluk oluşur. Arkadaş grubu değişir, giyim tarzı değişir, kollarında dövme ya da kesikler görülür.
Madde bağımlılığı kabullenilmesi en zor hastalıktır. Kabul ettiğimizde çok geç kalmış olabiliriz. Onun için el birliği ile yavrularımızı maddeye kurban vermeden önce ev içi mutluluğumuza dikkat etmeliyiz...
