Yaşanabilir Şehirler

Yaşanmayan şehir olabilir mi?

Elbette üzerinde insan topluluğu olan her şehirde yaşam vardır..

Sloganikleşmiş söylemleri çoğu zaman duyarız..

Hedefimiz gelecek nesle yaşanabilir şehir bırakmaktır..

Yaşanabilir şehirden kasıt modern binalar, AVM'ler teknolojik gelişmeleri şehirle buluşturmaksa bu anlamda   başarı sağlamış sayılırız..

Yanılgımız burada başlıyor..

Koca koca kalabalıklardan oluşan şehirler icat ettik..

Birbirinden bi haber bireyselleşen bir hayat tarzı, çevre kirliliğinin had safhaya ulaştığı, kural tanımamazlığın normal sayıldığı, toplumsal duyarsızlığın arttığı, sevginin saygının yok olduğu, kültürlerin demode edildiği, haksızlıkların önüne geçilemediği, şiddetin arttığı, cinayetlerin sıradanlaştığı, nikahsız yaşamın özendirildiği, her türlü bağımlılığın  gittikçe artmaya devam ettiği, haramın görmezden gelindiği ve daha onlarca  maddeler koyabiliriz şu anda yaşadığımız şehirler için..

Oysa yaşanabilir şehri kitabımız Kur'an-ı Kerim bizlere sunmuş..

Kur'an-ı Kerim'in toplumu olamadığımız için bu gün şehirler yaşanmaz hale geliyor.. En ufak bir sel ve depremde yüzlerce binlerce can kaybımız oluyor..

Şehri yaşanır kılmak toplumu oluşturan bireylerin birbirleriyle olan ilişkileri ve kendisine tertemiz bir şekilde emanet edilen  çevresini korumak ve kollamaktır.

İnsan sosyal bir varlıktır ve toplu bir şekilde yaşarlar ve birbirlerine ihtiyaç duyarlar..

Vahyin temel amacı, insanlar arasındaki doğal ilişkileri işbirliğine dönüştürmek ve el birliği ile şehri yaşanır kılmaktır..

Kur'an-ı Kerim ideal bir toplum olma modelini bizlere sunmaktadır..

Toplumsal duyarlılığın yaşatılacağı, ahlaki değerlerin yeşereceği bir toplum olma modelini biz ancak Kur'an öngördüğü şekilde hayatımıza aktarabilirsek  yaşanabilir şehirler inşa edebiliriz..

Kur'an toplumu  huzurlu  toplumun sorunsuz bir şekilde bir arada yaşama modelidir..

Prof. Şaban Ali Düzgün hocamızın yazısından istifade edecek olursak..

Vahyin temel amacı, insanlar arasındaki doğal ilişkileri işbir¬liğine dönüştürmektir. Havanın, toprağın, suyun ve güneşin iş¬birliği nasıl bir ağaca hayat veriyorsa, toplumu oluşturan birey¬lerin amaçlı işbirliği de insanlara hayat veren ahlaki değerlerin yeşereceği bir topluma hayat verir. 

Kur'an'ın örnek toplum mo¬delini bu işbirliği yaratır. Sarp yokuş, böyle bir toplum mode¬li yaratma arzusunu içinde barındırmaktadır. Bu toplumun in¬şasında kullanılan anahtar terimlerden biri, tayyib(e)dir. T-y-b (tyibe-yetibu) kökünden türeyen bu terim, bir yandan ideal top¬lumun ipuçlarını verirken, bir yandan da içinde yaşadığımız toplumu derinden derine eleştirmektedir. Diğerkâmlığın hedef¬lendiği böyle bir toplumda, insan şu alanlarda en mükemmeli yaratmaya çağrılmaktadır:

1 Hayırlı nesil (zurriyyeten tayyibe) - (3/Al-i İmran, 38).

2 Yaşanabilir temiz çevre (mesakine tayyibe) - (9/fevbe, 72;

3 4/Sebe', 15).  3 Temiz hava (rihin tayyibe) - (10/Yünus, 22).

4 Güvenli iletişim (kelimetin tayyibe) - (14/İbrahim, 24).

5 Sağlıklı gıdalar (şeceretin tayyibe) - (14/İbrahim, 24).

6 Temiz toplum (hayatün tayyibe) - (16/Nahl, 97).

7 Sağlıklı/etkili İletişim (tahiyyeten tayyibe) - (24/Nür, 61).

8 Güvenli binalar/düzenli yerleşim (mesakine tayyibe) - (61/
Saff, 12).

İnsanca, yaşanabilir bir toplumun bütün unsurlarını Kur'an-ı Kerim bu terimler üzerinden vermekte ve insanları böyle bir yaşam kurmanın mücadelesine çağırmaktadır.

Yaşadığımız top¬lumun kalitesini, yukarıda anılanlara kıyaslayarak tespit etme¬miz mümkündür. Böyle bir toplumsal yapının yaratılmasın¬da her birey kendi bilgisi ve gücü oranında sorumludur. Bu¬nun içindir ki Kur'an, toplumsal yapıyı, 'İnandım.' diyen bir mü'minin bu iddiasını test etmesine imkan veren bir labora¬tuvar olarak sunar.

Özgürlüğe ihtiyacı olanı özgürleştirmek, aç olanı giydirmek, hastayı ziyaret, çevreye duyarlı bireyler  vb. ancak bu toplumsal ya¬pı içinde mümkündür ve insanın imanı bütün bu eylemleri te¬tikleyen bir iç dinamizme ve sağlamlığa sahipse sahibini bura¬lara taşıyabilir. Kur'an, imanın test edildiği bu alanlara sarp yo¬kuş adını vermektedir.

Sarp yokuşu  hayat nizamı olarak yaşatanlar huzuru bulur ve insanca yaşarlar...