Abdullah Ergün

Fark yaratan ikili

Abdullah Ergün

Hollywood yapımı western filmlerinin ortalığı kasıp kavurduğa yıllarda Amerika’nın bu konudaki üstünlüğüne son veren İtalyan Yönetmen, Sergio Leone’nin “İyi kötü ve Çirkin, Bir Avuç Dolar ve Birkaç Dolar İçin “üçlemesinin müziklerini yapan Oscar ödüllü Ennio Morricone’nın geçtiğimiz günlerde hayata veda etmesinden sonra film müzikleri konusu bir kez daha gündeme geldi.

Bir filmi ön plana çıkaran öğelerin başında oyuncuların performansının geldiği konuşulur.  

Daha sonra yönetmenin senaryoya verdiği katkı ve en sonunda filmin müziğin ön plana çıktığı söylenir. 

Sinema tarihinde bazı filmlerin bu kriterlere hiçte uygun uymadığı görülüyor. 

Bunlardan bazıları; 

Arthur Hiller'in yönetmenliğini yaptığı ve baş rollerinde Ali Mc Graw ve Ryan O Neal'in oynadıkları ve filmin müziklerini Francis Lai'nin yaptığı Love Story (Aşk Hikayesi) 
Francis Ford Copolla'nın en bilinen filmi olan Godfather (Baba) filminin müziklerini yapan Nino Rota, Steve McQueen ve Dustın Hoffman'ın performanslarının en üst seviyeye çıktığı film olan Papillon( Kelebek) filminin müziklerini yapan Jerry Goldsmith yer alıyor. 

Bu filmlerin müzikleriyle ön plana çıkmasının nedenleri konuşurken  550 filme ve diziye müzikleriyle  hayat veren Ennio Morricone'nin birden fazla unutulmaz filme müzik noktasında yaptığı katkı İtalyan besteciyi bu konuda efsane haline getirdi. 

Hollywood,  yıllarca Western filmleriyle dünya sinema tarihinde yeni bir değişim yaşatmaya başlamıştı. ABD yapımı westernin duraklama dönemine girmesinden sonra  İtalyan Yönetmen  Sergio Leona "Spagetti Western" akımını başlatarak western filmlerinin ABD dışında da çekileceğini dünyaya göstermek istiyordu. 

Liseden sınıf arkadaşı olan Ennio Morricone ile oluşan birliktelik sinema dünyasına unutulmayacak filmlerin çıkmasını sağladı. 

1966 yılında bu ikili ilk olarak " A Fistful of Dolars (Bir Avuç Dolar) ile film müziklerine farklı bir kimlik getirdiler. İkinci hit filmleri olan For A Few Dollars More) Birkaç Dolar İçin  ve üçlemenin son halkası olan The Good,The Bad and the Ugly (İyi. Kötü ve Çirkin) ile bir filmin  müziğinin filmin diğer unsurları kadar ön plana çıkacağını gösterdiler Sergio Leone-Ennio Morricone'nın ortak yapımları olan filmler halen beğeniyle izlenmeye devam ediyor. 

Filmin müziklerini ıslıkla çalanların yanında bazı müzisyenlerin konser öncelerinde enstrümanlarını uygun hale getirmek için bu müzikleri tercih etmeleri sürpriz değil. 

İkilinin daha sonra  Once Upon a Time in the  West (Bir Zamanlar Batıda)filmi  daha yaptıkları üçlemenin  çok ötesinde farklı bir senaryo ve Henry Fonda, Charles  Branson, Claudia  Cardinale ve Jason Robards'ın'ın film hakkında söylemelerinde" En keyif aldığımız film oldu" açıklaması  Sergio Leone ve Ennio Morricone'nin üç saatlik filme verdikleri katkıları olmuştu. 

Sergio Leone 'nin ölmeden önce yönettiği son film olan Once Upon a Time  in America'da bu kez klasik western kalıplarının dışında 1900'ların Amerika Birleşik Devletlerinde mafya konusunu anlatan filmin müziklerini yine Ennio Morricone'ye aitti. Zamfir’in pan flütünden çıkan notalar filmin her karesine uygun düşmüştü. 

Ennio Morricone  Bir söyleşisinde kendisine sorulan bir soruya yanıt olarak “Film müziğini bestelemeye çekimden önce başlamayı severim” demiş ve eklemişti: “Sadece yönetmen için değil, oyuncu için de iyidir bu. Önceden müziği dinlediğiniz ve o müziğe alıştığınız zaman onu daha kolay özümsersiniz."  

TRT’nin Pazar sabahları yayımladığı western filmlerinin en iyileri sayılan “Spagetti Western” filmlerinin fikir babası Sergio Leone ile birlikte bu filmlerin müziklerini yapan Ennio Morricone imzalı filmler beğeniyle izlenmeye devam ediyor.

Basit senaryo kalıplarına rağmen Ennio Morricone’nin muhteşem müzikleri yıllarca popülaritesini koruyacak gibi gözüküyor. 

İlerlemiş yaşına rağmen konserler vermeye devam eden  Ennio Morricone’nin hayata veda etmesinden sonra western filmlerinin başyapıtı olan İyi Kötü ve Çirkin filminde sadece  Blondie (Sarışın) lakaplı Clint Eastwood kaldı. 

Elli Wallach ve Lee Van Cleef ile filmin ana karakteri olan Clint Eastwood’ın rol aldığı filmin  final sahnesinin çekildiği İspanya’daki Sad Hill bölgesi her yıl binlerce turisti ağırlıyor. 

Filmin basit senaryosuna rağmen sürükleyici bir hal alan “İyi Kötü ve Çirkin”’in büyük ilgi görmesinden sonra İtalyan yönetmenler Spagetti Western filmlerinin sayısında artışlar yaşanmıştı. 

Clint Eastwood, Eli Wallach ve Lee Van Cleef gibi Amerikalı aktörlerin Spagetti Western filmlerinde yer alması eleştirilere neden olmuştu. 

Filmin senaryosuna ve dokusuna uygun olan ise Ennio Morricone’nin muhteşem müzikleri oldu. 

Yıllar sonra “En iyi Film Müzik oscarını Clint Eastwood’un elinden alırken oryaya çıkan duygusal tablo usta müzisyenin yüzlerce filme yaptığı müziklerin karşılığı olmuştu. 

Sadece Spagetti Western filmlerine değil, onlarca hit olmuş filmlerin müziklerinde imzası bulunuyor. 

Ennio Morricone’nin konser vermediği ülkeler arasında Türkiye’de bulunuyor. 2. Malatya Uluslararası Film Festivali kapsamında Ennio Morricone’yi Malatya’ya getirmek için girişimlerimiz olmuştu. 

Fakat o dönemin valilik tarafında yer alan yetkili Vali Yardımcısının Ennio Morricone de kim? Sorusu karşısında odayı terk etmiştim. 

Bu tür konularda hangi makamda olursanız olun size verilen görevlerin ana temasını oluşturan baş aktörleri tanımıyorsanız o makamda bulunmanız doğru olmaz. 

Eğer o anda muhatabımız olan yetkili konuya olumlu bakmış olsaydı, Usta müzisyeni Malatya’ya getirecektir. 

Ennio Morricone’nin dünya sinema tarihine müzikleriyle yaptığı katkının sinema okullarında ders olarak okutulması usta müzisyenin sineme müzikleri konusundaki meslektaşlarından daha farklı konumda olduğundan kaynaklanıyor. 

Yazarın Diğer Yazıları