Yapay zeka artık Doğu Anadolu'daki Fayları da tespit ediyor
Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu ve ekibi, Doğu Anadolu'da 1, Marmara Bölgesi'nde 3 fayın 7 büyüklüğünde ve üzeri deprem üretebilecek gerginlikte olduğunu açıkladı.
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Afet Uygulama ve Araştırma Merkezi kurucusu Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, deprem tehlike yazılımı ve yapay zeka aracılığıyla fay hatlarındaki gerilimi incelediklerini açıkladı. Kutoğlu, Doğu Anadolu'da 1, Marmara Bölgesi'nde ise 3 fayın 7 ve daha üzeri bir deprem üretebilecek gerginlikte olduğunu vurguladı.
Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu ve çalışma arkadaşları Doç. Dr. Çağlar Bayık ve Doç. Dr. Gökhan Gürbüz ile araştırmacı Fatemeh Ghsampour, coğrafi bilgi sistemi desteği bulunan bir deprem tehlike yazılımı geliştirdi. Bu yazılımda, bölgede daha önce yaşanmış depremlerle birlikte yıllık yeryüzü hareket verileri coğrafi bilgi sistemi destekli programa aktarıldı ve fay hatları 'mavi', 'yeşil' ve 'kırmızı' renklerine göre değerlendirilen fay gerginlikleri tespit edildi. Prof. Dr. Kutoğlu, Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın analizini bitirdiklerini ve diğer fay hatları için çalışma yaptıklarını iletti ve geliştirdikleri yapay zeka destekli deprem tehlike yazılımı sayesinde gergin durumdaki fayları tespit edebildiklerini iletti.
Yedisu Fayı'ndan daha gergin bir fay görmüyoruz
Doğu Anadolu’daki 1, Marmara’daki 3 fay için uyarılarda bulunan Kutoğlu, "Erzincan'ın 40-50 kilometre doğusunda kalan Yedisu Fayı zaten biliniyordu. En doğuda, en gergin fay olarak burası gözüküyor. Marmara Denizi'ne kadar, Yedisu Fayı'ndan daha gergin bir fay görmüyoruz. Ancak Marmara Bölgesi'nde çok daha gergin faylar olduğunu görüyoruz. 1999'da İzmit Düzce'de deprem meydana gelen hattın çok soğuk olduğunu görüyoruz. Koyu lacivert görüyoruz. Çünkü 24 senelik yer hareketi sebebiyle enerji biriktiriyor, o yüzden burası soğuk. Gerginliğin artması için çok daha uzun yıllara ihtiyaç var. Ama onun altında Sakarya'dan Pamukova- Geyve'ye doğru dönen bir hat var. Onun kırmızı renkte olduğunu görüyoruz. Burada en son depremin 1000'li yıllardan önce olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla yıllık yer hareketlerini buraya uyguladığımızda fayın oldukça gergin durumda olduğu tabloda ortaya çıkıyor" açıklamasında bulundu.
