Türkiye Medyasında Arap İmajı
İstanbul Sosyal Girişim Derneği 'Türkiye Basınında Arap İmajı – Nisan 2022' adı altında, Türk ve Arap gazetecilerin, Türkiye medyasında Arap algısı ve Türkiye'de yaşayan Suriyeli sığınmacılarla ilgili kanaatlerini ölçme amacıyla geniş çaplı bir araştırma yaptı.
Söz konusu araştırma 19- 27 Mart 2022 tarihleri arasında, 804 medya çalışanı ile yapıldı. Araştırma da göz önünde bulundurulan yaş gurubu ise 18 yaş ve üzeri olarak belirlendi. Araştırmaya en fazla katılım ise 415 katılımcı ile Suriye vatandaşlarından oldu. Suriye vatandaşlarını ise 207 katılımcı ile Türkiye takip etti. Ayrıca araştırma sadece Türk medyası değil, Türkiye’de faaliyet gösteren Arap medya mecraları da dikkate alındı. Bu kapsamda gerçekleştirilen araştırma, Türk ve Arap medya mensuplarının değerlendirme ve tespitleri ile beklenti ve önerilerini ortaya konuldu. Araştırmada dikkat çeken konulardan biri de Arap ülkeleri kökenli medya mensuplarının değerlendirmeleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılaşma dikkat çekmemesi oldu. Bunun dışında araştırmada, Türkiye Hükümetinin Araplarla ilgili dış politikası katılımcıların yaklaşık yüzde 82’si tarafından olumlu karşılarken, olumsuz karşılayanların oranı sadece yüzde 7 civarında. Aynı zamanda Türkiye Hükümetinin Suriyeli sığınmacılara yönelik politikası da yüzde 78 oranında olumlu buluyor.
Türk medyasının objektif olduğunu düşünelerin oranı yüzde 26
Öncelikle belirtmek gerekir ki araştırma katılımcılarının yarıdan fazlası, Arap dünyası ile ilgili haberleri sosyal medya ve internetten takip ediyor. Arap dünyası ile ilgili haberleri takipte, Türk ve yabancı medya mecralarında Türk TV kanalları ve sosyal medya mecraları öne çıkıyor. Aynı zamanda TRT kanalları, Al Jazeera, Anadolu Ajansı, Hükümete destekleyen gazete ve TV’ler Araplara yönelik en olumlu haber ve yorumların yayımlandığı mecralar olarak görülüyor. Bu kapsamda araştırmaya katılanların yüzde 78'i Türk medya mecralarında Araplarla ilgili haberlerin, Türk halkının bakış açısını etkilediğini düşünüyor. Türk medyasında Araplarla ilgili haberlerin objektif ve tarafsız olduğunu düşünenlerin oranı ise sadece yüzde 26, taraflı ve sübjektif olduğunu düşünenler de yüzde 41 civarında. Bu da Türk medyasının Araplara yönelik taraflı bir politika izlediğini gösteriyor. Araplarla ilgili daha çok olumsuz haberler yapan TV kanalları ise Fox TV, Halk TV, Sözcü, Cumhuriyet Gazetesi ve SKY News Arabic olarak görülüyor. Diğer yandan ise Türk Arap Medya Derneği’nin faaliyetlerini başarısız bulanların oranı yüzde 54 civarında olduğu yapılan çalışmada belirtildi.
Türkiye'ye karşı en olumlu haberleri Katar yapıyor
Türk medyasında Araplara karşı yapılan haberler kadar Arap dünyasında da Türklere karşı yapılan haberlerde araştırmada ele alındı. Araştırma sonucuna göre Arap dünyasından Türkiye’ye yönelik en olumlu haberleri Katar, en olumsuz haberleri ise Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Mısır ve Suriye yapıyor. Katar’ın olumlu haber yapmada yüksek bir imaja sahip olmasının sebebi ise Al Jazeera kanalının bölgesel ve küresel alandaki yayın politikasının önemli bir paya sahip olması olarak görülüyor.
Suriyelilerin Türkiye’de çalışmaları güçlü şekilde desteklenmektedir. Buna göre, Suriyelilere daimi çalışma izni verilmesini savunanlar %66, geçici çalışma izni verilmesini savunanlar ise %13 oranındadır. Çalışma iznine karşı olanların oranı ise %8 civarındadır. Araştırmada ele alınan bir diğer konusu ise Suriyelilerin Türkiye’de çalışmalarının ne kadar desteklendiği oldu. Yapılan araştırma gösterdi ki Suriyelilerin Türkiye'de çalışmaları güçlü şekilde destekleniyor. Desteklerin oldukça güçlü olmasının sebebi ise; bunun bir insanlık gereği olduğu, Türkiye’nin tarihinden ve coğrafyasından kaynaklanan bir gereklilik olduğu, din kardeşliğinin gereği olduğunun düşünülmesi. Buna göre, Suriyelilere daimi çalışma izni verilmesini savunanların oranı yüzde 66 civarında. Bu da olumlu yaklaşanların ne kadar güçlü bir oranda olduğunu gösteriyor. Geçici çalışma izni verilmesini savunanlar ise yüzde 13 oranında. Çalışma iznine karşı olanların oranı ise sadece yüzde 8 civarında. Fakat buna karışın Suriyelilerin geri gönderilmesi gerektiğine ilişkin kanaat yüzde 61 oranı gibi yüksek bir düzeyde.
İşte İstanbul Sosyal Girişim Derneği ve Türk-Arap Medya Derneği'nin hazırladığı “Türkiye Basınında Arap İmajı – Nisan 2022” adlı rapor:
