Türkiye deprem kuşağında mı yer alıyor?
ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezine (USGS) göre, dünyada her yıl yaklaşık 500 bin deprem meydana geliyor. Sismologlar, dünyadaki sarsıntıların sadece yüzde 20'sinin insanlar tarafından hissedildiğini ve her yıl yaklaşık 100 depremin hasara yol açtığını belirtiyor. Türkiye'nin büyük bir bölümü de bu deprem kuşağında yer alıyor.
Bugüne kadar en uzun süren deprem Sumatra'da 26 Aralık 2004'te meydana geldi. 9,1 büyüklüğündeki deprem, yaklaşık 10 dakika sürdü.
Sarsıntı sonucunda oluşan metrelerce yükseklikteki dev dalgalar, Endonezya'nın yanı sıra Asya'nın kuzeyi ve Afrika'nın doğusunda 14 ülkeyi etkiledi.
En çok ölüme yol açan doğal afetlerden biri olarak kabul edilen depremde yaklaşık 230 bin kişi hayatını kaybetti. Deprem ve tsunami nedeniyle 1 milyon 700 bin kişi evsiz kaldı.
Japonya'nın Tohoku bölgesinde 11 Mart 2011'de yaşanan deprem, ülkede bugüne kadarki en şiddetli deprem olarak kayıtlara geçti. 9 büyüklüğündeki deprem, okyanus tabanında 1 kilometrelik kırık oluşturdu, bunun sonucunda ülkenin kuzeydoğu kıyılarında tsunami yaşandı.
Deprem ve sonrasında yaşanan tsunaminin neden olduğu 19 bin can kaybının yanı sıra Fukuşima nükleer santralinde sızıntı meydana geldi.
Rusya'da 1952'de 9 büyüklüğünde deprem
Rusya'nın kuzeydoğusundaki Kamçatka'da 4 Kasım 1952'de meydana gelen 9 büyüklüğündeki deprem, Hawaii kıyılarında yüksek dalgaların oluşmasına yol açtı.
Şili'de 27 Şubat 2010'da meydana gelen 8,8 büyüklüğündeki depremde 500'den fazla kişi hayatını kaybetti, binlerce kişi yaralandı.
Şili'nin yanı sıra Peru, Ekvador, Kolombiya, Kosta Rika ve Panama gibi Latin Amerika ülkeleri, deprem sonrası oluşan tsunamiden etkilendi.
30 milyar dolarlık hasara yol açan depremde 1,8 milyon kişi mağdur olurken, 500 binden fazla ev, tadilat edilemeyecek şekilde hasar gördü.
Ekvador ve Kolombiya kıyıları yakınlarında 31 Ocak 1906'da meydana gelen 8,8 büyüklüğündeki depremde, yaklaşık 1000 kişi yaşamını yitirdi. Depremin ardından oluşan tsunami, okyanusu geçerek Japonya'ya kadar ulaştı.
Alaska'nın Rat Adaları açıklarında 4 Şubat 1965'te görülen 8,7 büyüklüğündeki deprem, dalga boylarının 10 metreyi bulduğu tsunamiye neden oldu.
Endonezya 3 ay arayla iki yıkıcı deprem yaşadı
Endonezya'nın kuzeybatısında bulunan Sumatra Adası'nda Aralık 2004'te gerçekleşen 9,1 büyüklüğündeki yıkıcı depremin yaraları sarılırken, yaklaşık 3 ay sonra 28 Mart 2005'te yerin 30 kilometre altında 8,6 büyüklüğünde sarsıntı kaydedildi.
Afette 1400'den fazla kişi hayatını kaybederken, depremin tetiklediği tsunami nedeniyle yüzlerce kişi yaralandı.
Tibet'te 15 Ağustos 1950'de yaşanan 8,6 büyüklüğündeki depremde en az 1500 kişi öldü. Çin ve Hindistan'da birçok şehri de etkileyen deprem, heyelanlara yol açtı. Bunun sonucunda yüzlerce yapı zarar gördü.
Dünyadaki depremlerin yüzde 90'ı "Pasifik Ateş Çemberi"nde meydana geliyor
"Ateş Çemberi" olarak adlandırılan Pasifik Deprem Kuşağı, dünyadaki tüm depremlerin yüzde 90'ına, büyük sarsıntıların ise yaklaşık yüzde 80'ine kaynaklık ediyor.
Büyük Okyanus havzasını çevreleyen deprem kuşağı, "Pasifik Ateş Çemberi" olarak biliniyor.
Yaklaşık 40 bin kilometre uzunluğundaki kuşak, Şili'den kuzeye doğru Güney Amerika kıyıları, Orta Amerika, Meksika, ABD'nin batı kıyıları ve Alaska'nın güneyinden Aleut Adaları, Japonya, Filipinler, Yeni Gine, Güney Pasifik Adaları ve Yeni Zelanda'ya kadar uzanıyor.
"Alp-Himalaya Deprem Kuşağı" adıyla bilinen ikinci büyük deprem kuşağı, Endonezya'dan başlayarak Himalayalar ve Akdeniz üzerinden Atlas Okyanusu'na kadar ilerliyor.
Türkiye'nin büyük bir bölümü de bu deprem kuşağında yer alıyor.
Kuzey Amerika
Kuzey Amerika'da birkaç büyük deprem bölgesi bulunuyor.
Alaska'nın orta sahilinde, kuzeyden Anchorage ve Fairbanks'e uzanan bölgenin yanı sıra Pasifik levhası ile Kuzey Amerika levhasının birbirine sürttüğü, Britanya Kolumbiyası'ndan Baja Meksika'ya kıyı şeridi boyunca uzanan bölgede deprem faaliyetleri görülüyor.
Meksika'daki aktif deprem bölgesi, Puerto Vallarta kenti yakınından Guatemala sınırındaki Pasifik kıyılarına kadar uzanıyor.
Orta Amerika'nın batı sahillerinin çoğu, Kokos ve Karayip levhaları sınırı, sismik açıdan aktif durumda bulunuyor.
Kıtadaki diğer bir faaliyet bölgesini ise Jamaika'dan Güneydoğu Küba'ya ve Haiti ile Dominik Cumhuriyeti arasında bir yay (Karayip levhası) oluşturuyor.