Tek kuruş yardım edilmedi

CHP Malatya İl Başkanı Enver Kiraz, Malatya Esnaf Sanatlar Odası (MESOB) ve Malatya Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifi (ESKKK ) ziyaret ederek, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatı ile hazırlanan 17 maddelik 'Esnaf Önlemler Paketi'ni açıkladı. 

700 bin esnaf dükkanını kapattı

Ziyarette konuşan Kiraz, ülkemizin ağır bir salgın sürecinden geçtiğini, tüm yurttaşların bu süreçten olumsuz etkilendiğine dikkat çekerek, en ciddi sıkıntıyı yaşayan kesimlerin başında esnafların geldiğini vurguladı. Salgın döneminde, 700 bin esnafın dükkanını kapattığı söyleyen Kiraz, "İktidar, sosyal devlet olarak esnafa karşılıksız olarak tek kuruş yardımda bulunmamıştır. Bu süreçte dükkânını kapatan esnafın her türlü vergi, stopaj, sigorta, kira ve faturalarının devlet tarafından karşılanması taleplerimiz, borç içinde yüzen esnafın krediye rahat ulaşabilmesi için sicil affı çıkarılması önerimiz iktidar tarafından gündeme alınmamıştır. Esnafımız her geçen gün kötüleşen ekonomik koşullar altında ezilirken, artık dayanacak gücü kalmamıştır. Ülkenin dört bir yanından her gün yüzlerce esnafın kepenk kapattığı, siftah yapmadan günü bitirdiği haberlerinin yanı sıra bir de borçlarını ödeyemediği, ailesini geçindiremediği için intihar eden esnaflar ya da tezgâhına el konulduğu için kendini yakan güvencesiz seyyar satıcı haberleri gelmektedir" dedi. 

Esnafa sadece faizle kredi verilmiş

Kiraz TÜİK verilerini paylaşarak, "TÜİK’in verilerine göre 2 milyon 616 bin esnafımız varken, bu yıl hem pandeminin hem de yaşanan ekonomik krizin etkisi ile 335 bin esnafımız kepenk kapatmak zorunda kalmıştır. Geçtiğimiz haziran ayında 7 bin 222 işyeri kapanırken, bu rakam son 5 yılın bütün haziran aylarındaki en yüksek veri olarak kayıtlara geçmiş durumdadır. Esnafla beraber esnaf sayılan ama dükkânı olmayan pazarcılar, 500 bin kâğıt toplayıcısı, 30 bin simitçi,10 bin çiçekçi, sayıları 6 milyonu bulan insan sokaklardan, 1 milyon gündelikçi temizlikten geçimini sağlarken, bu emekçiler de hükümet tarafından hem görmezden gelinmiş hem de hiçbir katkı sunulmamıştır. İktidar bugüne kadar esnafın bir tek derdine çare üretmemiştir. Esnafa sadece faizle kredi verilmiş, verilen kredilerin üzerine faiz eklenerek 3 ay süreyle ertelenmiştir. Tüm bu olumsuz tablo yetmezmiş gibi açlık ve yoksullukla karşı karşıya kalan, gıda paketlerine muhtaç hale gelen esnafa IBAN numarası gönderip para istenmiştir" diye konuştu.

8 ayda 510 milyar 418 milyon vergi topladı

Hükümetin 8 ayda 510 milyar 418 milyon vergi topladığını ifade eden Kiraz, "26 milyar 400 milyon lira yurt dışından borç almış, Merkez Bankası'nın 44 milyar 460 milyon liralık kârını hazineye transfer etmiş, Merkez Bankası’na 66 milyar liralık kâğıt para bastırmıştır. Merkez Bankası'nın kasasındaki 73 milyar 878 milyon dolarlık dövizi de satarak onu da kullanmıştır. Saray Hükümeti’nin, 2020 yılı ilk 8 ayında kullandığı para 1 trilyon 576 milyar 748 milyon liradır. Bu paradan esnafa 1 kuruş yardım yapılmamıştır. İktidar bu 8 aylık süreçte tefecilere 91 milyar 614 milyon lira faiz öderken kendi esnafına karşılıksız yardımda bulunmamış, üstelik esnafın borcuna yeni faizler eklemiştir. Bu kara günde esnafımız çaresiz ve yalnız değildir. Esnafımızın her türlü derdi ve sorunu için Cumhuriyet Halk Partisi vardır" şeklinde konuştu.

'Esnaf Önlemler Paketi'nin detayları

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatı ile hazırlanan 17 maddelik 'Esnaf Önlemler Paketi'nin detaylarını paylaşan Kiraz, "Acilen bir Esnaf Bakanlığı kurulmalıdır. Esnafımız için sicil affı çıkarılmalıdır. Esnafımızın kullandığı krediler, faizsiz ve ödeme gücüne göre taksitlendirilmelidir. Kiralarda stopaj kaldırılmalıdır. Zincir mağazalar ve AVM’ler için düzenleme yapılmalıdır. AVM’ler haftanın bir günü kapanmalıdır. Esnafın sosyal güvenlik primleri, işyerlerinin kapalı olduğu dönemde Hazine tarafından karşılanmalıdır. Esnafa salgın sürecinde haksız-insafsız cezalar yazılmamalıdır. Devlet esnafa olan borçlarını ödemelidir. Hijyen koşullarının sağlanması şartıyla kahvehanelerde oyunlara izin verilmelidir. Küçük esnafımızın yanında çalışanların, kısa çalışma ödeneği ile ilgili yaşadığı sorunlar giderilmelidir. Kamu kurumları, işyerleri kapalı olduğu sürece kiracısı olan esnafımızdan kira almamalıdır. Ertelenen vergi ve sigorta primleri için salgın sonrasında yeniden yapılandırma olanağı getirilmelidir. Esnafımıza yönelik icra işlemleri durdurulmalıdır. Okul kantinlerinden bir yıl süreyle kira alınmamalıdır. Servis işletmecilerinden alınan teminat mektupları iptal edilmelidir. Altı milyon sokak esnafımız kayıt içine alınmalı ve güvenceye kavuşturulmalıdır. Pandemi boyunca zarara uğrayan esnafa kira desteği sağlanmalıdır" açıklamasına yer verdi. Kiraz, başta esnaflar olmak üzere salgının olumsuz etkilediği tüm kesimlere en kısa sürede gerekli destek sunulması gerektiğini ifade etti. 

Borçları ertelemekle olmuyor

Ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getiren MESOB Başkanı Şevket Keskin ise, esnaf ve sanatkar camiasının sorununun aslında Türkiye’nin sorunu olduğunu söyledi. 17 maddelik 'Esnaf Önlemler Paketi'nin, esnaf ve sanatkârlar odalar birliği ve TESK Genel Başkanlığından alınan raporlar doğrultusunda hazırlandığını ifade eden Keskin,  Bu sayılan 17 maddenin eksiği var fazlası yok. Yıllarca beklediğimiz ve bunların gündeme alınması, hayata geçirilmesi, eylem yapılması için esnaf ve sanatkârlar camiası olarak her platformda dile getiriyoruz. Aslında bu konuyu hükümette biliyor. Bakanlara ayrı ayrı anlatılmıştır. Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ında bilgisi dâhilindedir.  Ama bunu hayata geçirmek lazım. Bunun bazıları hayata geçirildi ama biz hükümetten şunu istedik; Bizim istediğimiz iki kalem var; biz devletimize karınca kararınca yüzde 70 dolaylı olarak vergilerimizi veriyoruz. Ama büyük holdinglere bakın bir çay ocağı kadar, bir kırtasiyeci, manifaturacı kadar ödediği para da yoktur. Onun için şunu söylüyoruz, bize 1 yıl siz bakın kira almayın, vergileri almayın belediye tarafında girdileri almayın yani borçlarımızı ertelemeyle olmuyor. Ertelediğin zaman ödenecek zaman yine gelir. Tamamen silin veya hibe verin. İstediğimiz şu kapalı olan esnafa 2 milyon lira ayda vermeniz lazım. Çünkü adamı kapatmışsın ama diğer girdilerin hepsini tekrar almaya kalkıyorsunuz. Bu da ne adalete sığar ne de hukuka sığar. İnşallah bunu hükümetimiz de duyar" dedi.

Bütün partilerin dile getirmesi lazım

Sivrice Depremi sonrasında Elazığ Malatya ve Adıyaman illerine verilen krediler hakkında konuşan Keskin, Elazığ Malatya ve Adıyaman’ın üç ilçesinde yaşanan bir deprem vardı. Bu depremden dolayı da hükümetin büyük desteği oldu. İnkâr etsek yalan olur. Faizsiz kredi verdiler, kredi imkânı var ama başkanın dediği gibi şimdi kredilerin de geri dönüşü var. Ama kazanç yok, açık yerlerimiz var, doğrudur. Diyorum ki; açık ama iş yapamıyoruz. Lokanta var açık, sözde açık sadece paketle uğraşıyor. Ne kadar başarılı olabilir; zor. Elbiseye geldiği zaman manifaturacıya geldiği zaman ayrı bir sıkıntısı var. Bir de kırtasiyeci esnafımızın şöyle bir sorunu var, büyük marketlerde kırtasiye eşyalarının satılması da esnafı zor durumda bırakıyor. Onun için Sayın Genel Başkanın onları TBMM’de veya grup toplantısında dile getirmesi bizim için bizim için beklediğimiz bir olaydı. İnşallah bu durumu bütün partiler dile getirir" şeklinde konuştu.

KDV indirimi bekliyoruz

Malatya'daki esnafa, 193 milyon TL'ye yakın faizsiz kredi verildiğini anlatan ESKKK Başkanı Ali Evren de, "Malatya kooperatifleri için esnaf ve sanatkarlarımıza verilen kredilerdir. Tabi ki bu cazip mi? Cazip. Ama biraz daha olması lazım.  Biz buradan sesleniyoruz; bu faizsiz krediyi alamayan arkadaşlar bize müracaat etsin, biz de bu kredinin çıkması için biz de elimizden geleni yaparız, piyasanın, ekonominin durgunluğunun farkındayız. Ancak bizim bunu aşmamız için bu kredilerin bir daha verilmesi lazım. 2019-2020 yılında verdiğimiz 92 milyona yakın kredi faizsiz olarak ertelenmiştir. Fakat biraz evvel anlattıklarım hakikaten 2001 yılında; 1, 2 hatta 3 kredi alan arkadaşlarımız var. Bunun altından çıkamayacak olan arkadaşların olacağını da ben de şimdiden tahmin edebiliyorum. Bu piyasaların biraz canlanmasını arzu ederlerse geçenlerde mobilya sektöründe %18 olan KDV’nin, %8’e inmesi piyasaları canlandırmıştır. Mobilya sektöründe gidip gördüğüm birçok işletmede 1-2 ay sıra bekletecek kadar işler olmuştur. Bunun başka sektörlerde de olmasını istiyoruz. Piyasanın canlanması için küçük esnaf ve sanatkarlarımıza bu tarz KDV indirimlerinin gelmesini arzu ediyoruz. Hele hele işlerinin tamamen kapalı olan esnafımız için Şevket Keskin Bey’in dediği gibi bir ödenek yapılmasını arzu ediyoruz" ifadelerini kullandı.