'Özbek zerdalisini Malatya kayısısına katıyorlar' Kayısı üzerinden oyun oynanıyor
6 Şubat depremlerinde büyük yaralar alan Malatya'ya bir darbe de kayısıdan geldi. Serbest Ticaret Bölgelerinde Özbekistan ve İran'dan getirilen zerdalilerin Malatya kayısısına katılarak satıldığını öne süren Ziraat Odaları Malatya İl Koordinatörü Yunus Kılıç, 'Dışarıdan zerdali getiriyorlar. Kayısıya karıştırarak ihracat yapıyorlarmış' ifadesini kullandı.
Asrın Felaketi olarak bilinen depremlerden ağır hasar alan Malatya'da şehrin ticareti de ciddi oranda etkilendi. Malatya ekonomisi depremin ardından bir yara da kayısıdan aldı. Çiçek dönemi etkili olan yağışlardan ötürü kayısıda verim kaybının yüksek olduğu bu sene, kayısı fiyatlarının istenilen seviyelere ulaşmaması çitçileri düşündürürken Ziraat Odaları Malatya İl Koordinatörü Yunus Kılıç, gündemi sarsacak bir iddiada bulundu. Kılınç, Özbekistan ve İran'dan getirilen zerdalilerin Malatya kayısısına katılarak satıldığını ve kayısı üzerinden oyun oynandığını öne sürdü.
Üreticilerimiz de deprem geçirmiş mağdur insanlar
Malatya’mızda Ziraat odalarının il koordinasyon kurulu toplantısı sonrası konuşan Kılınç, "Asrın felaketini yaşamış bir il olarak bu yıl kayısımızın yaşamış olduğu sıkıntılardan bahsedeceğiz. Bu yıl hem asrın felaketini yaşadık, hem de yağan fazla yağışlardan dolayı kayısımızın tozlaşmaması, don vurması, küresel ısınmadan kaynaklı afetlerden nasibimizi aldık. Kayısımızın rekoltesi düşüktü. Ama biz şunu dile getirmek istiyoruz. İlk ürünler çıktığı zaman kuru kayısımızı 150-160 TL bandında alıyorlardı. Üreticilerimiz de deprem geçirmiş mağdur insanlar. Kendi sıkıntılarını, eksiklerini gidermeye çalışıyorlardı" dedi.
Rekolte her sene yüksek gösteriliyor
Son bir aydır kayısı ticareti yapanların kayısıyı almamaya başladığını öne süren Kılınç, "Bunu tedarikçilere sorduğumuz zaman ihracatçıların kayısıyı almayın dediklerini öğrendik. Ziraat Odası Başkanları olarak kayısıda yıllardır sürdürdüğümüz bir mücadelemiz var. Biz bu rekolteye her zaman karşı çıktık. Dedik ki bu rekolte her sene yüksek gösteriliyor. Bunun amacı, gayesi nedir? Bize hep şu söylendi. İhracatçının önünü tıkamayalım. Dünya gıda cetvelinde kayısı rekoltesi görülmediği zaman dünyadaki ithalatçı ülkeler başka yerlere yönelir. İncire, üzüme yönlenir gibi açıklamalarla hep kafamızı karıştırdılar. Şu anda görüyoruz ki kayısı rekoltesi ne kadar açıklanırsa açıklansın yıllardır dikkatimizi çeken bir durum. Hep aynı rekolteyi tutturuyorlar. Yani 10 tane kayısı bahçesini gezip bir ilin 11 milyon kayısı ağacının rekoltesini gramı gramına, kilosu kilosuna tutturmak mümkün değil. Buradan şunu anladık ki borsadaki ihracat rakamlarıyla her yıl oynayarak müsavi bir şekille getiriyorlar" şeklinde konuştu.
Bu çekirdeksiz kayısı nerede üretiliyor
İddiasını çekirdek hesabıyla güçlendiren Kılınç, "Söylemek istediğimiz şu ki, mesela borsa başkanımız 2 yıl önce bir açıklamada bulundu. Dedi ki bu yıl çekirdek rekoltemiz düşük. 3 bin ton çekirdek ihracatımız olmuş dedi. 3 bin ton çekirdek demek bizim çiftçimizin tamamı bilir. Yüzde otuz olarak kabul edersek 10 bin ton kabuklu çekirdek yapar. 10 Bin ton kabuklu çekirdek 40 bin ton kayısıdan çıkar. Rekolte 86 bin tondu. Diğer 46 bin ton çekirdeksiz kayısı idi. Bu konuda bir açıklamamız olmuştu. Dedik ki bu çekirdeksiz kayısı nerede üretiliyor" açıklamasını yaptı.
Özbek zerdalisini Malatya kayısısına katıyorlar
Kayısı üzerinde oyun oynandığını öne süren Kılınç, "Son zamanda kayısıları almayın demeleriyle bunların şapkaları düştü. Kelleri göründü. Nasıl oluyormuş. Serbest piyasaya İran’dan, Özbekistan’dan, Kırgızistan’dan, ben onlara kayısı diyemeyecek. Dışarıdan zerdali getiriyorlar. Kayısıya karıştırarak ihracat yapıyorlarmış. Dünyada 5 Milyon ton kayısı üretilirken yaklaşık 5’te birini Türkiye üretiyorsa, Türkiye gibi bir ülkeye dışardan kayısı nasıl sokulabilir. Nasıl zerdali Malatya kayısı diye satılabilir ve Malatya kayısısının itibarı nasıl düşürülebilir. İşte biz bu konuda bu ticaret borsamızın, Tarım İl Müdürlüğümüzün çiftçimizin karşısına çıkarak bir açıklama yapmasını bekliyoruz. Şunu söyleyebilirler. Ziraat odaları yalan söylüyor diyebilirler. Rekolteyi açılarken, şu, şu hesapları yapıyoruz diyebilirler. Üreticimiz şu anda ne yapacağını şaşırmış durumdadır. Kayısısını satmak istiyor satamıyor. Diğer yandan serbest bölgelere dışardan kayısının geldiği söyleniyor" ifadelerini kullandı.
Jumbo kayısıyı zerdali‘ye karıştıramazlar
Yıllara göre fiyat farkının olduğunu belirten Kılınç, "Eğer böyle bir şey var ise Malatya kayısımızı götürüp zerdali ’ye karıştırıyorlarsa, geçen yılın ürünü para ediyor, yok küçük kayısı para ediyor, çünkü Jumbo kayısıyı zerdali ‘ye karıştıramazlar. Ufak kayısıyı alıp karıştırıyorlarmış. Böyle bir şey varsa bir açıklama bekliyoruz. Bu ne bir ticarettir. Ne de bir ihracattır. Açık ve net bu bir sahtekârlıktır. Malatya kayısısı diye zerdaliyi satmak Malatya üreticisinin emeği ile alın teriyle oynamak bu bir sahtekârlıktır. Bunu kim yapıyorsa hangi kurum destek veriyorsa bunlar mutlaka hesabını vermelidirler. Nasıl olurda biz dünya kayısı birincisi olacağı ve dışarıdan kayısı gelecek Malatya kayısısı diye satılacak. Yılardır biz üreticiler bunun ıstırabını çekiyoruz. Ticaret Borsamız yıllardır her hafta açıklardı. Bu ay 2 bin ton kayısı ihraç edildi, Bu ay 8 bin ton kayısı ihraç edildi diye açıklamalar yapılırdı. Bu yıl herkes susmuş. Üreticimizi aydınlatmak üzere Bu konuyu Borsa Başkanımız ve Tarım İl Müdürlüğümüzün açıklamasını bekliyorum" dedi.
