Malatya depreme hazır mı?

İnönü Üniversitesi İnşaat Bölümü Teknik Programlar Öğretim Görevlisi Vehbi Aluçlu, gazetemize açıklamalarda bulunarak, toplanma alanlarını yeniden belirlenerek, sayısının ve kapasitesinin artırılması gerektiğini, deprem parkları oluşturulmasını, mahallelerde, muhtar, imam, öğretmen ve mahallenin kanaat önderlerinin katılımıyla canlı bir komisyon kurulmasını önerdi. Vehbi Aluçlu ile yaptığımız röportajdan kesitler.

Nethaber: deprem toplanma merkezleri nasıl olmalı?

Vehbi Aluçlu: Bu konuya geçmeden önce, Malatya depreme hazır mı? Sorusunu soralım. Malatya depreme hiç hazır değil. Depremde öncelikle toplanma merkezlerinin olması gerekiyor. Depremde evi yıkılan insanın ilk önce gideceği yer bir toplama merkezidir. Orada belki bir ay belki 3 gün belki bir ay kalacak.

Nethaber: Toplanma alanında neler olmalı?

Vehbi Aluçlu: Depreme uğramış insanlar evlerinin hasar alma durumuna göre o toplanma yerinde yaşamak zorundalar. Buranın suyu, elektriği, iletişimi olacak. O alanda yemesini, içmesini sağlayacak mekânın olması, gece konaklaması için yatağın olması gerekiyor. İnsanlar toplanma merkezinde battaniyeye sarılarak mı oturacak. Ne kadar süre kalacağı belli olmayacak çünkü. Bu konular dikkate alınarak, bu alanların oluşturulması gerekiyor.

Nethaber: Bu konuda acil olarak yapılması gereken nedir?

Vehbi Aluçlu: Bunun için öncelikle belirlenen bu alanlarda deprem parkı yapmamız lazım. Deprem parkında şehir şebekesine bağlı olmayacak, enerji olacak, belki güneş enerjisinden elde edeceğiz. Sondaj kuyuları olacak, iletişim olacak. Depremde kanalizasyon sistemi, enerji sistemi, şebeke suyu haberleşme çöküyor. Bunların altyapısı olacak. Bu amaçla deprem parkı diyeceğimiz parkları 15 senedir dile getiriyorum. Ama hiçbir idare ya da yerel yönetimin gündemine dahi almıyor.

Nethaber: İlimiz merkezinde 5 tane deprem toplanma alanı belirlenmiş. Bu alanlar Malatya için yeterli mi?

Vehbi Aluçlu: 700 bin nüfusu 5'e böldüğümüzde 140 bin kişi ediyor. Belirlenecek acil toplanma alanlarının nüfus hesaplaması yapılarak, planlanması, ulaşımının düşünülmesi, yine aynı alanlarda yeraltı sularının kullanılabilir olması gibi hayati konuların ele alınması gerekiyor. Dolayısıyla bu alanlar yeniden nüfus yoğunluğuna göre belirlenmeli.

Nethaber: Depremlerde meydana gelebilecek deprem bağlantılı tehlikeler nelerdir?

Vehbi Aluçlu: Doğalgaz kaçağı en büyük tehlikelerin başında gelir. Elektrik kaçakları, kanalizasyon sızıntıları, bulaşıcı hastalık tehlikeleri de göz önünde bulundurulmalı. Örneğin 1986 yılında Doğanşehir’de yaşanan depremde yaşanan sıkıntılar örnek alınıp, incelenmeli.

Nethaber: Arama Kurtarma çalışmaları planlamaları nasıl yapılmalı?

Vehbi Aluçlu: Bu konuda koordinasyon çok önemli. Geçenlerde İstanbul’da bir bina yıkıldı. İstanbul ayağa kalktı. Burada yollarımız açık kanalizasyon, sistemimiz çökmemiş, yangın çıkmamış, iletişim kopmamış, içme suyu şebekesi arızalanmamış. Bunların hepsi sağlıklı iken dahi bir binayı bir İstanbul ayağa kaldıramadı. İnsanları kurtarmak için günlerce uğraşıldı. Şimdi düşünün bunun gibi binlerce bina yıkılacak, İşte burada bu toplanma alanlarında bunların şehir şebekesine bağlı olmadan çözülmüş olması gerekiyor. Burada asıl amaç insanlar oraya geldiği zaman yaşam standartlarını kaybetmiş olarak gelecekler, orada yeni yaşam standardına kavuşturacaklar, baba oğlunu kaybetmiş ise gelip toplanma alanında bulabilmeli.   Anne kızını kaybetmiş toplanma merkezinde arayacaklar. İhtiyaçlarını orada temin edecekler.

Nethaber: Toplanma alanı neyi ifade etmeli?

Vehbi Aluçlu: Yani toplanma alanı sadece toplanma alanı olarak bir şey ifade etmiyor. Ben nasıl uyuyacağım, İlacımı nasıl alacağım. Su sorun olacak elektrik sorun olacak tuvalet sorun olacak sorun olacak. Sadece toplama Parkı yapmak da bu iş çözülmüyor. İdareciler proje yaptık diyorlar. Çıkın bu projeyi de açıklayın. Biz yıllardan beri söylüyoruz deprem Parkı yapın diyoruz. Yani Büyükşehir’den bahsediyoruz. Bir milyon nüfuslu bir şehirden bahsediyoruz. Bu iş 3-5 toplanma alanları çözülemez. Deprem parkları da yapmak zorundasınız. Bu konuda depremle alakalı AFAD çalışmalar yapıyor. 

Nethaber: Neler yapılmalı, AFAD personel mi artırılmalı?

Vehbi Aluçlu: Öncelikle insanlara deprem bilinci verilmeli. Deprem olduğu zaman ben ne yapacak Deprem öncesinde, deprem anında ve deprem sonrasında nasıl davranışlar sergileyecek bunun eğitiminin verilmesi gerekiyor. Çocuklarımız ilkokuldan başlayarak bu eğitimi verilmesi gerekiyor. Büyüklere de televizyon programları yapılıp bilinçlendirme yapılması gerekiyor.

Nethaber: Bu Hizmetler sadece devletten mi beklenmeli?

Vehbi Aluçlu: Böyle durumlarda İnsanları mutlaka yönlendirecek birileri gerekiyor. Bu birileri kim olacak, işte mahalle muhtarı, caminin imamı ve öğretmenler, mahallenin ileri gelenleri de buna dahil edilebilir. Bu insanlar böyle bir durumda insanların panik halinden kurtarıp, bilinçli olarak yönlendirme yapabilirler. Burası çok önemli. Ayrıca bu kişilere belirli periyotlarla özel eğitim de verilebilir.

Nethaber: Bu insanlar neler yapabilir?

Vehbi Aluçlu: Toplanma merkezlerinde bunların paniğe düşmesini, böyle etrafa saldırmasını engelleyebilirler.  Yetkililerle koordinasyonu sağlayabilirler. Kaç tane binasının yıkılmış olduğunu, buralarda nelerin eksik olduğunu, ihtiyaçlar bilgisini aktarabilirler. Bunlar çok önemli organize olmak gerekiyor. Koordinasyon, insanların birbirinden haberli olmaları önemli.  Çünkü o anda insanlar panikteler. Organize olmak çok önemli.

Nethaber: Yerel idarecilerden neler bekliyorsunuz?

Vehbi Aluçlu: Malatya'da idarecilerimiz de depremle ilgili elle tutulur hiçbir çalışma yok. Yerel yöneticilerimiz, valimiz, ilçelerde kaymakamlar, belediye başkanları olabilir. Bu konuda lütfen çalışma yapılsın. Konu gündemde tutulsun. Personel sayısını artırmaktan yana değilim insanlara deprem bilinci verip, deprem bilinci ile birlikte cami imamları, öğretmenleri ve muhtarları kullanarak, organize bir göreve çağırıyorum. Eğitimde de çocuklarımızdan başlayarak, eğitim verilmeli diyorum. Haber-Roportaj- Foto: A.Vahap Kaygusuz