İlk denemede başarı
Malatya'da Tarım ve Orman Bakanlığının hibe desteğiyle kurulan, yılın dört mevsimi iklim koşullarından bağımsız hijyenik ortamda üretim sürdürmeyi amaçlayan kükürtleme ve kurutma tesisinde ilk kez kurutma denemesi yapılan portakal, limon ve muzda istenen başarı elde edildi.
Kayısı Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünce hazırlanan proje kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığının hibe desteğiyle yaklaşık iki yıl önce Yeşilyurt ilçesi Şahnahan Mahallesinde kurulan kayısı kükürtleme ve kurutma tesisinde çeşitli meyve ve sebzeler mevsim şartlarından bağımsız hijyenik ortamda kurutuluyor. İlk olarak Battalgazi ve Akçadağ ilçelerine kurulan tesisin üçüncüsü Büyükşehir Belediyesi, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Yeşilyurt Ziraat Odasının iş birliğiyle Yeşilyurt ilçesine bağlı Şahnahan Mahallesi üreticilere kar amacı gütmeden hizmet veriyor. Bu tesiste raf ömrü kısa olan mevye ile sebzeler kurutularak, hem katma değerleri arttırılıyor hem de bu ürünler uzun süre muhafaza edilebiliyor. Dünyanın önemli kayısı üretim merkezlerinden Malatya'da, daha önce alıç ve elma gibi meyvelerin kurutulduğu tesiste ilk kez kurutulan yaklaşık 1 ton limon, 300 kilo portakal ile 200 kilo muzda başarı sağlandı.
Kurutma pazarlamaya göre yapılacak
İl Tarım ve Orman İl Müdürü Tahir Macit, tesiste geçmişte alıç ve elma kurutma işlemlerinde başarılı sonuç aldıklarını söyledi. Kış mevsimi olmasına rağmen sıvı oranı yüksek meyvelerinde tesiste kolayca kurutulduğuna dikkati çeken Macit, "Girişimcilerimiz mevsimine göre, portakal, limon, mandalina ve muz gibi mevsimlik ürünleri kurutuyor. Trabzon hurması da bu mevsimde oluyor, burada kapalı ortamda hijyenik olarak hızlı kurutuluyor. Girişimcimiz portakal, limon ve muzu kuruttu. Pazarlama durumuna göre kurutma işlemine devam edecek. " ifadelerini kullandı. Geçmişte buzdolabı ve soğuk hava depolarının yaygın olmadığı dönemde kentte yaz mevsiminde sebze ve meyvelerin kışa hazırlık amacıyla kurutulduğunun anlatan Macit, şöyle devam etti: "Malatya'da bütün sebze ve meyveler kurutularak kışın tüketiliyordu. Ulaşımın kolaylaşması ve diğer bölgelerden taze meyve ve sebzelerin gelmesiyle bu kültür zamanla kayboldu. Tesisin faaliyete geçmesiyle meyveler tekrar kurutulmaya başlandı. Gelişmiş ülkeler ile dünyanın farklı ülkelerinde kurutulmuş ürünler tercih ediliyor, çerez olarak tüketildikleri gibi yemeklerde kullanılıyor."
Birçok ürün kurutulacak
Yeşilyurt Ziraat Odası Başkanı Doğan Solmaz da çiftçilerin gelir kalemlerini arttırmak amacıyla faaliyet gösterdiklerini dile getirerek, "Burada çiftçilerimize her türlü hizmeti vermeye hazırız. Çiftçilerimiz tesisin elektrik masrafını karşıladıktan sonra burayı rahatlıkla kullanabilir. Çiftçiler ve girişimciler üretim yaparak ekonomiye katkı sağlamak amacındalarsa tesisin enerji giderini karşılayarak, üretim yapabilirler. Tarım ve Orman Bakanlığı çiftçilere destek olunması amacıyla bizlere tesisi kurdurdu. Çiftçilere hizmet vermekten mutluluk duyuyoruz." ifadelerini kullandı. Solmaz, sektöre desteklerinden dolayı Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'ye çiftçiler adına teşekkür etti. Malatya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Mehmet Sığırcı, kayısı kurutma ve kükürtleme amacıyla kurulan tesiste altyapı anlamında destek verdiklerini hatırlattı. Tesisin her mevsim kullanılabileceğine dikkati çeken Sığırcı, "Mevsimine göre sebzesinden tutun bir çok türün kurutulmasına uygun bu tesis. Burası İl Tarım ve Ormancılık İl Müdürlüğüyle yapacağımız çalışmayla tesisin 4 dönümlük arazisinde tıbbi bitkiler ile sebze üretilecek yeri aktif hale getireceğiz. Bina ise yapılacak tadilatın ardında üreticilere eğitim vermek ve kurutulan ürünlerin paketlenmesi amacıyla kullanılacak. Üreticimizin, ürünlerine katma değer katma açısından bir çok ürün kurutulacak. " diye konuştu.
Kurutulan meyveler cips gibi yiyebilir
Büyükşehir Belediyesi Tarımsal İşler Daire Başkanı Hanifi Acar da tesisi kullanmak isteyenlerin kendilerine, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ile Yeşilyurt Ziraat Odası'na başvurabileceğini belirterek, "Kurutulan meyveleri çocuklarımız cips gibi yiyebilir, onlara doğal bir beslenme sağlayabiliriz. Çocuklarımızı bu doğal ürünlerle besleyebilsek, bunlara alıştırabilsek, besleyebilirsek sağlık konusunda fayda sağlamış oluruz." ifadelerini kullandı. Tesiste meyve kurutan girişimci Ziraat Mühendisi Mehmet Bektaş, yaklaşık 4 yıl ziraat danışmanlığı yaptığını, daha sonra ise çeşitli meyve ve sebzeleri üreterek sattığını dile getirdi.
Kurutulmuş ürünleri satmayı planlıyoruz
Yaptığı piyasa araştırmasında kurutulmuş ve sebzenin daha yüksek fiyata satıldığını, bunların raf ömrünün uzun olduğunu gördüğüne işaret eden Bektaş, şunları söyledi: "Tesiste limon, portakal ve muz kuruttuk ve başarılı olduk. Kivi, Trabzon hurması ve mevsimine göre ürünleri kurutarak, pazara sunacağız. Tesiste limon yaklaşık 20 saatte kuruyor ve 8'de 1 duruyor. Portakalda kurutulunca oran yaklaşık limonla aynı. Elmada 5'te bir kalıyor. Kurutulmuş ürünleri yurt içi ve dışına satmayı planlıyoruz." ifadelerini kullandı. Yaş meyve ile sebzelerin pazara ulaştırma sürecinde fire verdiğini aktaran Bektaş, "Taşınma esnasında çürüme, bozulma olabiliyor. Yaş meyve ve sebzeleri kurutarak daha uzun süre muhafaza ediyoruz, uzun vadeli göndere biliyoruz. Örneğin 100 kilo limonu aldığımızda 300 lira tutuyor, sekizde biri kalıyor. Perakende kurutulmuş limonun kilogramı 150-200 lira arasında, biz toptan kilogramını 90 lira civarında satıyoruz. Kurutulmuş muzun kilogramı perakende 200 lira civarında biz onu da 110 liraya toptan pazarlıyoruz." diye konuştu. Bektaş, süreç içerisinde kurutmalık meyve üretimini arttırarak, yurt içi ile dışına satım yapmayı hedeflediklerini sözlerine ekledi.