Enflasyon rakamları açıklandı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ocak ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 12,53, yurt içi üretici fiyatları yüzde 13,64 arttı. Aylık bazda TÜFE yüzde 1,68, Yİ-ÜFE yüzde 2,66 artış gösterdi.
TÜFE, Ocak’ta geçen yılın aralık ayına göre yüzde 1,68, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,97 yükseldi. Yİ-ÜFE ise Aralık 2020'ye göre yüzde 2,66, geçen yılın ocak ayına göre yüzde 26,16 arttı. Verilere göre, Yİ-ÜFE, Ocak 2021'de bir önceki aya göre yüzde 2,66, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 2,66, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 26,16 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 13,64 artış gösterdi. Sanayinin 4 sektörünün ocakta yıllık bazda değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 19,17, imalatta yüzde 28,42, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0,02, su temininde yüzde 25,88 artış olarak gerçekleşti. Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 2,46, imalatta yüzde 2,73, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0,72, su temininde yüzde 15,61 artış oldu. Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında yüzde 34,08, dayanıklı tüketim malında yüzde 29,87, dayanıksız tüketim malında yüzde 21,02, enerjide yüzde 3,22, sermaye malında yüzde 28,34 artış yaşandı. Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise ara malında yüzde 2,25, dayanıklı tüketim malında yüzde 4,34, dayanıksız tüketim malında yüzde 3,28, enerjide yüzde 2,99, sermaye malında yüzde 1,48 artış görüldü. Yıllık en düşük artış yüzde 0,02 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı ürünlerinde gerçekleşti. Bunu yüzde 3,39 ile ham petrol ve doğal gaz, yüzde 3,41 ile kok ve rafine petrol ürünleri izledi. Buna karşılık ana metaller yüzde 56,85, kağıt ve kağıt ürünleri yüzde 42,55, metal cevherleri yüzde 42,28 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu. En fazla aylık azalış yüzde 1,61 ile metal cevherleri, yüzde 0,31 ile bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler, yüzde 0,18 ile diğer mamul eşyalar olarak gerçekleşti. Buna karşılık su ve suyun arıtılması ve dağıtılması yüzde 15,61, tütün ürünleri yüzde 15,44, diğer ulaşım araçları yüzde 10,15 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olarak kayda geçti.
Fiyatı en fazla artan ürün mandalina
Tüketici fiyatları bazında ocakta en yüksek fiyat artışı yüzde 26,77 ile mandalinada yaşanırken en çok ucuzlayan ürün, yüzde 45,79 ile karnabahar oldu. Geçen ay mandalinadaki fiyat artışını yüzde 25,5 otoban geçiş ücreti, yüzde 21,29 ile salatalık izledi. Ocakta fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 21,03 ile köprü geçiş ücreti, yüzde 18,85 ile çarliston biber, yüzde 14,6 ile yoğurt ve patlıcan yer aldı. Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 45,79 ile karnabaharda gerçekleşti. Bunu yüzde 21,17 ile domates, yüzde 17,6 ile ıspanak, yüzde 12,2 ile bot (çocuk için), yüzde 11,72 ile kabak izledi.
Aylık bazda artış
Ana harcama grupları itibarıyla Ocak 2021'de, aylık bazda artışın yüksek olduğu gruplar sırasıyla yüzde 4,25 ile sağlık, yüzde 3,02 ile konut, yüzde 2,9 ile ev eşyası oldu. Ocak 2021'de aylık bazda en fazla düşüş gösteren grup yüzde 4,37 ile giyim ve ayakkabı olarak kaydedildi. Bu grubu yüzde 0,03 ile eğitim izledi.
Yıllık değişimler
TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 24,53 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 23,25 ile ev eşyası, yüzde 21,43 ile ulaştırma grubunda görüldü. Ocak 2020'ye göre artışın düşük olduğu ana gruplar sırasıyla yüzde 1,35 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 2,12 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 6,13 ile eğitim olarak belirlendi. Ocak 2021'de endekste kapsanan 415 maddeden 92'sinin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 30'unun ortalama fiyatında değişim olmadı, 293 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
En yüksek artış "Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli"de oldu
Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 17,77 ile "Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli" bölgesinde gözlenirken bu bölgeyi yüzde 16,81 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" ve yüzde 16,61 ile "Samsun, Tokat, Çorum, Amasya" izledi. Geçen yılın ocak ayına göre en düşük fiyat artışı ise yüzde 13,37 ile "Ankara" bölgesinde hesaplandı.
Beklentiler
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistlerin ocak ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,48 olmuştu. Bu ortalamaya göre bir önceki ay yüzde 14,60 olan yıllık enflasyonun yüzde 14,75'e çıkacağı hesaplanmıştı.
