Doğanşehir yeniden 'Viranşehir' oldu

Malatya’nın Doğanşehir ilçesi de depremin ardından yerle bir oldu.Yıldırım Beyazıt tarafından Osmanlı topraklarına katılan Malatya'nın Doğanşehir ilçesi, bir süre Timur'un istilasına uğramış ve bu istila sonucunda ilçenin ismi Viranşehir olarak anılmaya başlamıştı.

1933 yılında yıkık bir şehir olan Viranşehir, dönemin başbakanı İsmet İnönü'nün ziyareti sonucunda yeni adına kavuştu. 'Böyle güzel bir şehre Viranşehir adı yakışmaz, burası olsa olsa Doğanşehir olur' diyen İsmet İnönü'nün ardından ilçe resmi kayıtlara Doğanşehir olarak geçti.

Merkez üssü Kahramanmaraş olan depremin ardından Doğanşehir ilçesi neredeyse yok oldu. Birçok binanın yıkıldığı, kalan depremzedelerin çadırlarda konakladığı ilçe, eski adı gibi viran oldu.

ekonomim.com yazarı Vahap Mumyar bugünkü köşesinde 6 Şubat'ta meydana gelen depremlerden etkilenen Malatya'nın Doğanşehir ilçesini anlattı.

Mumyar köşesinde şu ifadeleri kullandı; "MERKEZ üssü Pazarcık ve Elbistan olan, bölgedeki 10 ilimizi vuran 6 Şubat depremlerinin ardından aynı gün LC Waikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük’e mesaj yazarak sordum:

- Doğanşehir’de, Malatya’da ailenin, akrabaların durumu nasıl?
1.5 saat sonra yanıt geldi:

- Akrabalarımızdan, köylülerimizden maalesef enkaz altında kalanlar var. Allahım yardımcıları olsun. Görülmemiş bir afat.

6 Şubat gecesi yardımlarla ilgili bilgi sordum:

- Depremzedeye yardım konusunda siz nasıl hareket ediyorsunuz? Malatya’daki depremzedeye yardım konusunu bana soranlar oldu.

Küçük, şu yanıtı verdi:
- Biz yardımları Kızılay ve AFAD kanalıyla gönderiyoruz. Bir de valilerin talebi üzerine yönlendiriyoruz.

10 Şubat 2023 Cuma günü LC Waikiki’de yüzde 7 ortaklığı olan İsmail Kısacık’a mesaj yazdım. Kısacık, 7 Şubat Salı gününden itibaren Vahap Küçük’le birlikte Malatya’da olduklarını bildirdi:

- Elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışıyoruz. Malatya’daki 6 fabrikayı ilk andan itibaren ihtiyaç sahiplerine açtık. En azından sıcak bir ortam ve yemek sağlamaya gayret ediyoruz.

Gözlemlerini paylaştı:
- Malatya merkezde çok enkaz var. Çarşıyı dolaşınca psikolojim bozuldu. Allah herkesin yardımcısı olsun. Malatya’da can kaybı diğer şehirlere göre daha az görünüyor ama insanların evi yok artık.
Elbistan merkezli ikinci depremin Malatya’yı daha fazla vurduğunu kaydetti:

- Birinci deprem sonrası Malatya’da çoğunluk binaların dışında olduğu için ikinci depremde çok şükür canlarını kurtarmışlar.

Malatya’dan çok yoğun göç başladığını aktardı:

- İnsanlar bulabildikleri her türlü ulaşım aracı ile başka şehirlerdeki akrabalarına gidiyor. Bunu fabrikalarımızda misafir ettiğimiz vatandaşlarımızdan net şekilde gözlemliyoruz. Bizden helallik isteyip yola koyuluyorlar.

OSB’de ciddi bir hasar görmediğinin altını çizdi:

- Şehirde çok şükür ciddi bir yardım dağıtımı başladı. Çadırlar kuruldukça insanlar kendi mahallelerinde kalmayı tercih ediyor. Şu an çok ciddi bir yardımlaşma var ama bunun sürekliliğinin sağlanması lazım.

12 Şubat Pazar günü Habertürk’te Doğanşehir’den görüntüleri izleyince Vahap Küçük’e yeniden mesaj yazdım:

- Doğanşehir’in merkezi çok kötü görünüyor…
Malatya’dan İstanbul’a Cumartesi gecesi döndüğünü bildirip ekledi:

- Şehir merkezi neredeyse yerle bir. Doğanşehir’in eski ismi “Viranşehir” idi. Yine “Viranşehir” olmuş.
Vahap Küçük’le benzer gözlemi Malatya’daki meslektaşlarımız da haberlerine yansıttı. DHA, Ercan Karaköse-Ersan San imzasıyla şu haberi servise koydu:

• Viranşehir’in adı Doğanşehir olmuştu, depremle viran hale geldi…

Haberde ilçenin öyküsü şöyle özetlendi:

• Yıldırım Beyazıt tarafından Osmanlı topraklarına katılan Malatya’nın Doğanşehir ilçesi, bir süre Timur’un istilasına uğramış ve bu istila sonucunda ilçenin ismi Viranşehir olarak anılmaya başlamıştı.

• 1933 yılında yıkık bir şehir olan Viranşehir, dönemin Başbakanı İsmet İnönü’nün ziyareti sonrasına yeni adına kavuştu.

• İsmet İnönü, “Böyle güzel bir şehre ‘Viranşehir’ adı yakışmaz, burası olsa olsa ‘Doğanşehir’ olur” dedi. Böylece ilçenin adı kayıtlara Doğanşehir olarak geçti.

LC Waikiki’nin önde gelen ortaklarından Vahap Küçük ile Mustafa Küçük’ün babası Vahap Küçük, Doğanşehir Belediye Başkanlığı görevi sırasında vefat etti.

Küçük kardeşlerin vizyonu, Belediye Başkanı Durali Zelyurt’un gayreti, halkın gücü, depremin “viranşehir”e çevirdiği ilçeyi yeniden “Doğanşehir”e dönüştürür değil mi?

Tek tek konteyner yerine prefabrik bloklar yapalım
ASYAPORT Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Soyuer, iki büyük depremin 10 ilimizi vurduğu 6 Şubat 2023 günü kolları sıvadı:

- Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman ve Gaziantep’e barınma amaçlı toplam 5 bin konteyner göndereceğiz.

Şirketlerin, iş dünyasının sivil toplum örgütlerinin konteyner kent planları art arda sıralandı:

• Kalyon Holding, İslahiye’ye 3 bin kişilik konteyner kent kuracak.
• MÜSİAD, Elbistan’a 1000 adet konteynerden oluşan kent yapacak.
• Limak, Hatay’da 4 bin birimden oluşan 2 konteyner kent kurmaya başladı.
• Baykar, Kahramanmaraş’a 2 bin birimlik konteyner kent götürüyor.
• İstanbul Sanayi Odası, 1000 adetlik konteyner kent hazırlığı yapıyor.

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Öksüz, gazetemizin önceki günkü “Acil Konteyner İhtiyacı 1 Milyon” manşeti üzerine bir çizim gönderip aradı:

- Tek tek konteynerlerden oluşan mahalle, köy, kent kurmak bana çok doğru bir formül gibi görünmüyor.

Gönderdiği çizimin, “prefabrik blok” olduğunu vurguladı:
- Biz prefabrik imalatçılarına siparişimizi verdik. “Prefabrik blok”lardan oluşan köy ya da kent kurmak daha doğru olur. Her blokta 20 ailenin yaşayacağı bağımsız girişleri, tuvaleti, banyosu olan 20 ayrı barınma birimi olacak.

Hızla hesabı da ortaya koydu:
- Bizim yapımı için ısmarladığımız prefabrik blokların her biri 580 metrekarelik alana sahip. Yani, 20 ailenin her birine blokta yaklaşık 30 metrekarelik bağımsız barınma alanı düşüyor. Birim başına maliyeti de 70 bin lira dolayında.

Öksüz’e prefabrik blokları nerede yaptırdıklarını sordum, yanıtladı:

- Prefabrik barınma birimi montajı üretimi yapan firmalar var. İstanbul’da da, Anadolu’da da yaptırmak mümkün.

İTHİB olarak benimsedikleri formülün şu yanına dikkat çekti:

- Konteyner evler yapılmış halde en fazla bir TIR’a iki adet sığabiliyor. Oysa bizim sipariş ettiğimiz prefabrik bloklar demonte olarak kurulacağı yere taşınacak. Yerinde monte edilecek. Böylece bir TIR’a daha fazla sayıda prefabrik blok sığabilecek.

Prefabrik bloklar, tek tek konteynerler, izolasyonlu çadırlar, hepsi depremzedenin barınma sorununu kısa sürede çözebilecek önemli adımlar olacak.

Yeter ki fazla zaman geçmeden devreye girebilsin değil mi?

Barınma sorununu çözelim, başka illere gidişten vazgeçirelim
ÖZAK Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akbalık, bir grup iş insanı arkadaşıyla oluşturduğu yazışma grubunda deprem bölgesinden izlenimlerini paylaştı:

- İlk günden beri sahadayım. Gölbaşı, Doğanşehir, Çelikhan, durum maalesef vahim. Depremzedenin gıda sorunu ulaşan yardımlarla, kurulan mutfaklarla çözülmüş gibi. En önemli ihtiyaç barınma.
Malatya, Adıyaman ve Kahramanmaraş’ın nüfusunun yarısının başka kentlere akrabalarının yanına gittiğini vurguladı:

- Başlangıçta termal çadır, konteyner veya prefabrik yapılarla depremzedenin barınma sorununu acilen çözmek gerekiyor. Barınma sorunu çözüldükçe başka kentlere göç durabilir. Depremin vurduğu illerimizin yeniden ayağa kalkmasına destek vermeliyiz."