Borç faizleri silinsin

Türkiye günlerdir, torba yasada üreticilerin borçlarının yapılandırılıp, yapılandırılmadığını konuşuyor. Yasa çıktıktan sonra haber yapan Anadolu Ajansı, “Çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları, orman köylülerinin kullandığı krediler de yapılandırılacak” başlıklı haber servis ederek, pek çok basın kuruluşuna yanıltıcı haber yaptırdı. Yapılandırma ile ilgili bilgi almak için Tarım Kredi Kooperatiflerine giden çiftçiler hayal kırıklığı yaşıyor. Üreticiler kızgın ve kırgın. Kendileriyle dalga geçildiğini söylüyorlar. Toplam 500 milyar liralık kamu alacağının yeniden yapılandırılmasını öngören Torba Yasa’da çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatifleri ve Ziraat Bankası borçlarının yeniden yapılandırılması ile ilgili bir düzenleme bulunmuyor. Sadece Tarım ve Orman Bakanlığı ile Orman Genel Müdürlüğü’nün kooperatiflere kullandırdığı ve daha önce iki kez yapılandırılan, ne kadar olduğu bile bilinmeyen kredilerle ilgili bir düzenleme yer alıyor.

Konuyla ilgili bir değerlendirme yapan CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, “Üreticilerin Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifleri ve sulama konusundaki kredi borçları içinden çıkılmaz hale geldi. Yüzbinlerce çiftçi icralık. İcralık duruma düşmek istemeyenler ise ya traktörünü, evini satıp borç ödüyor veya bankalardan yüksek faizle kredi çekip borçlarını ödüyorlar. Tarım Kredi Kooperatifleri eliyle Türkiye genelinde 2010 yılı ile 2020 yılı ilk yarısına kadar geçen sürede 429 bin 884 çiftçi kredi kullanırken, kullanılan kredi miktarının 5 milyar 548 milyon lira olduğu belirtiliyor. 2019 yılı verilerine göre Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı 2 milyon 260 bin çiftçinin bankalara 119 milyar 331 milyon borcu bulunuyor.” dedi.

Ağbaba, bir tarım kenti olan Malatya ilinde de üreticilerin banka ve tarım kredi kooperatifleri elinden çektiğini başka hiçbir şeyden çekmediklerini belirterek; “Tarım Kredi Kooperatiflerinin uyguladığı sistemin dünyada eşi benzeri yok. Üreticinin çekeceği kredinin bir kısmını nakit bir kısmını ise ‘Başakkart’ üzerinden veriyor. Üreticiler Başakkart’la yine tarım kredi kooperatiflerine mahkum bırakılıp, alışverişini kooperatif marketlerinden yapmak zorunda kalıyor. Mazottan, yağa, traktör lastiğinden, bakliyata deyim yerindeyse iğneden ipliğe her şeyin satıldığı marketlerden alışveriş yapmak istemeyen üreticiler maalesef kartları piyasada kırdırmaya çalışıyor. Üreticiyi ele güne muhtaç bırakan bu sistem mutlaka değiştirilmelidir” ifadelerini kullandı.

Girdiler artıyor ürün fiyatları yerinde sayıyor

Tarım kredi kooperatiflerinin tefeci gibi yüzde 20-25 faizle üreticilere kredi verdiğini, Ziraat Bankası’nın üreticiden çok yandaşların sorunlarına çözüm bulmak için çalıştığını, yem, ilaç, gübre, mazot gibi fiyatı her gün artan ancak üretilen ürünlerin fiyatlarının yerinde saydığını belirten CHP Genel Başkan Yardımcısı Ağbaba, Türkiye’de en zor işlerden birinin tarımsal üretim olduğunu kaydetti. Devlete olan vergi ve bazı borçların yapılandırılmasına ilişkin bir af paketinin geçtiğimiz günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisinden geçtiğini, pakette çiftçi borçlarının yer almadığını ifade eden Ağbaba, “Üreterek yaşam mücadelesi veren çiftçileri düşünen yok. Mecliste görüşülen torba yasaya üretici borçlarının ilave edilmesi için CHP olarak çok uğraştık ancak AKP’li milletvekilleri Saray’ı ikna edemediler. Ancak Anadolu Ajansı üzerinden üreticilerin tepkilerini azaltmak için ‘Kooperatif ve Ziraat Bankası borçlarına yapılandırma çıktı’ şeklinde haber yaptırdılar. Kaç gün geçti ama bu yanıltıcı haber düzeltilmedi. Geçmişte yapılan yapılandırmalar ve özellikle 2018 ve 2019 yıllarında uygulanan yüksek faizden dolayı çiftçinin borcu katlanarak arttı. Çiftçi, artık borcunu çeviremeyecek duruma geldi. En azından biraz olsun nefes alabilmesi için yapılandırmadan başka çaresi bulunmuyor. Üreticilerin bütün takip, icra, haciz işlemlerinin durdurulması, borç faizlerinin silinip anaparanın en az 5 yıl yapılandırılması binlerce üreticiye rahat bir nefes aldırabilir” dedi.