Üretici üretiyor... Marketler yüzde 160 pahalıya satıyor..! 'Sarı Altın' değer görmüyor!
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, hasadı başlayan kayısıya ilişkin yaptığı değerlendirmede, Türkiye'nin dünya kayısı üretiminde ve ihracatında lider konumda olduğunu belirtti. Ancak artan maliyetler ve düşük piyasa fiyatları üreticileri zor durumda bırakıyor. Marketlerde kayısı çok pahalıya satılıyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kayısı hasadının başlamasıyla ilgili yazılı bir değerlendirme yaptı. Bayraktar, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, 2022 yılında dünya genelinde 558 bin hektar alanda, 3 milyon 863 bin ton kayısı üretimi gerçekleştirildiğini belirterek, Türkiye'nin 803 bin ton üretim ile dünya kayısı üretiminin yüzde 20,8'ini gerçekleştirerek ilk sırada yer aldığını vurguladı. Türkiye'yi sırasıyla Özbekistan ve İran izledi.
Bayraktar, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023 yılında Türkiye'de 1 milyon 450 bin dekar alanda 750 bin ton kayısı üretimi yapıldığını, bu üretimin yüzde 43,8'ini Malatya'nın gerçekleştirdiğini ifade etti. Malatya'yı Mersin, Kahramanmaraş, Hatay ve Iğdır takip ediyor.
Bu yıl kayısı üretiminin yüzde 6,7 artışla 800 bin ton olmasının beklendiğini belirten Bayraktar, Türkiye'nin yaş ve kuru kayısı ihracatında da dünya lideri olduğunu söyledi. 2023 yılında Türkiye'nin kayısı ve yan ürünlerinden 503 milyon 353 bin dolar ihracat geliri elde ettiğini aktaran Bayraktar, kuru kayısı ihracatının katma değerli ürün ihracatının ne kadar kıymetli olduğunu net bir şekilde gösterdiğini ifade etti.
Bayraktar, üreticilerin kayısının piyasada hak ettiği değeri görmesini istediğini belirterek, sıcak hava nedeniyle hasadın erken başladığını ve tüccarların rekoltenin yüksek olmasını fırsat bilerek geçen yılın fiyatlarını uyguladıklarını söyledi. Artan maliyetlere rağmen kayısı fiyatlarının düşük kalması üreticileri zor durumda bırakıyor.
Bayraktar, "Mayıs ayında üretici fiyatları ile market fiyatları arasındaki farkın ciddi boyutlara ulaştığını, üreticilerin maliyetlerini karşılayamazken kuru kayısının marketlerde yüzde 160 fazlaya satıldığını" ifade etti. Ayrıca, son yıllarda sağlıklı beslenme çabalarının artması nedeniyle kuru kayısının diyet listelerinde daha fazla tercih edildiğini, ancak düşük piyasa fiyatlarının üreticileri mağdur ettiğini belirtti.
Geçen yıl yaşanan deprem felaketinin ardından binlerce ton kayısının enkaz altında kaldığını hatırlatan Bayraktar, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) üreticilerin yanında olması gerektiğini ve bu yıl kuru kayısı alımı yaparak piyasa fiyatlarını artırması gerektiğini vurguladı.