Safkan Arap atları
Malatya'da, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne (TİGEM) bağlı Sultansuyu Tarım İşletmesinde geleceğin şampiyon adayı safkan Arap atları yetiştiriliyor.
Akçadağ ilçesinde 1865'te 27 bin dönümlük arazi üzerinde "Sultansuyu Çiftlikatu Hümayun" ismiyle kurulan, 1984'ten bu yana da TİGEM bünyesinde faaliyet gösteren Sultansuyu Tarım İşletmesinde birbirinden değerli safkan Arap atları yetiştiriliyor. Yüksek dayanıklılıkları dolayısıyla Osmanlı döneminde savaşlarda kullanılan Arap atları, bugün at yarışlarının gözde ırkları arasında yer alıyor. Bölgenin toprak yapısı, bitki örtüsü, su kalitesi ve iklim şartlarının, safkan Arap atlarının ırk özelliklerinin bozulmadan yetiştirilmesine imkan sağladığı işletmede, 9 aygır ve 124 kısrakla tay üretimi yapılıyor. Yaklaşık 150 yıldır safkan Arap atlarının yetiştirildiği işletme, Türkiye'nin sayılı merkezleri arasında bulunuyor. Yarışseverlerin bir dönem büyük beğeniyle takip ettiği Özgünhan, Ateştopu, Onurkaan, Tümözbey gibi atların damızlık olarak kullanıldığı işletmede, tamamı birbirinden değerli şampiyon atlar yetiştiriliyor. Şampiyon adayı taylar, doğduktan sonra ilk 6 ay annelerinin yanında kalıyor ve sütle besleniyor. Her gün sabah saatlerinde anneleriyle dışarı çıkan yavruların zarar görmemesi için işletme personeli bir an olsun gözlerini üzerlerinden ayırmıyor. Özel ilgiyle adeta bebek gibi yetiştirilen taylar, 2-2,5 yaşına geldiklerinde açık artırmayla satışa çıkarılıyor. Her yıl elit ve koşu tayı olmak üzere iki kategoride gerçekleştirilen tay satışlarından, işletmeye milyonlarca lira gelir sağlanıyor.
74 baş safkan Arap tayı açık artırma usulüyle satılacak
Sultansuyu Tarım İşletmesi Atçılık Şubesi Veteriner Hekimi İsmail Çağrı Yılmaz, işletmelerinin Osmanlı döneminden bu yana faaliyetine aralıksız devam ettiğini söyledi. İşletmelerinin 150 yıldır aynı coğrafyada farklı alanlarda çalışmalarını sürdürdüğünü anlatan Yılmaz, en önemli faaliyet alanlarının ise safkan Arap atı yetiştiriciliği olduğunu belirtti. Yılmaz, şu an 9 baş damızlık aygır, 124 kısrak ve 475 at varlığıyla Türkiye ve dünyada safkan Arap atı yetiştiriciliği konusunda önemli merkezlerden biri olduklarına dikkati çekerek, yetiştirdikleri tayları yılda iki defa olmak üzere açık arttırmayla satışa sunduklarını ifade etti. Bu yıl 2019-2020 doğumlu 33 baş dişi ve 41 erkek olmak üzere toplam 74 baş safkan Arap tayının, Bursa'daki Karacabey Tarım İşletmesi Müdürlüğü Atçılık Tesisleri'nde 6 Temmuz'da satışının yapılacağını bildiren Yılmaz, sözlerini şöyle sürdürdü: "Satışa çıkacak taylardan 14'ü adını her alanda başarıyla duyuran Özgünhan isimli aygırımıza ait. Özgünhan'ın şu ana kadar 250'den fazla tayı pistlerde koşmuştur. Bu atlardan yaklaşık 150'si birincilikler kazanmış ve babalarının izinden gitmişlerdir. Özgünhan'ın taylarının bu yıl da satışta ön plana çıkmasına bekliyoruz."
Tayı beslemeye anne karnında başlıyoruz
Yılmaz, işletmede yılların verdiği tecrübeyle yetiştiriciliğinin yapıldığını kaydederek, "Yılların tecrübesi ve bilgi birikimini çağın modern bilgileriyle harmanlanarak çeşitli yöntemlerle besleme işlemini yapıyoruz. Sahaya satışa çıkacak bir tayı beslemeye anne karnında başlıyoruz." dedi. Tayın anne karnında olup olmadığını 15 günlükken ultrasondan tespit edebildiklerini aktaran Yılmaz, sözlerini şöyle tamamladı: "Bu dönemden itibaren sürekli rutin muayeneler, kontroller yapılarak hem tayın hem annenin sağlıklı gelişimi olup olmadığı izleniyor. Tayın gelişimine paralel olarak da annenin besleme yöntemiyle doğrudan olmasa bile anne karnında dolaylı olarak beslemekteyiz. Tay dünyaya geldikten sonra ise anne sütü almasına çok özen gösteriyoruz. Bunların değerleri, yeteri miktarda süt alıp almadığı kontrol ediliyor ve belirli dönemlerden sonra tay kendisine uygun şekilde besleniyor. Taylara mevsimine göre kuru meyve, çeşitli yem katkıları keçiboynuzu, elma, armut, havuç gibi yemlerine dahil edilerek, diyet listesine eklenerek vitamin ve mineral ihtiyacı doğal yollardan karşılanıyor."