Meclis Teklifi Reddetti! Malatyalı Esnaf için Zor Günler Başlıyor!
6 Şubat depremlerinden etkilenen Malatya ve diğer illerde mücbir sebep halinin 31 Aralık 2026'ya kadar uzatılması teklifi AK Parti ve MHP milletvekilleri tarafından reddedildi.
6 Şubat depremleriyle büyük yıkıma uğrayan Malatya ve 10 ilde, binlerce iş yeri enkaz altında kaldı.
Deprem felaketinin ardından geçici çarşılarda faaliyete başlayan esnaf, borç yükünden kurtulmak için getirilen mücbir sebep hali sayesinde bir nebze olsun nefes alabildi. Ancak bu sürecin 31 Ağustos'ta sona erecek olması, esnaflarda endişe yarattı.
Mücbir sebep halinin uzatılması için yapılan tüm çağrılara rağmen, TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba tarafından, borç yükünün 31 Aralık 2026’ya kadar uzatılmasını içeren teklif, AK Parti ve MHP’li milletvekilleri tarafından reddedildi.
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba tarafından hazırlanan ve plan bütçe komisyonu üyesi CHP Milletvekilleri tarafından imzalanan deprem bölgesinde mücbir sebep halinin uzatılması teklif metni ve gerekçesi şu şekilde:
“GEÇİCİ MADDE 1- “Halen mücbir sebep hali devam eden; Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki mükellefler için 31.8.2024 tarihinde sona erecek olan mücbir sebep hali, 31.12.2026 tarihine kadar uzatılmıştır.”
GEREKÇE: 6 Şubat depremlerinden sonra özellikle en çok etkilenen illerde, ticari faaliyetler sekteye uğramıştır. Hem yıkılan işyerleri, hem de şehir dışına göç eden nüfustan dolayı ticaret hacminin küçülmesi, işyerlerini yasal yükümlülüklerini dahi ödeyemeyecek hale getirmiştir.
Malatya’da 27 bin 500 bağımsız iş yeri deprem sonrası kullanılamaz hale gelmiştir. Halen 3 bin 500 esnafımız konteynerlerde ticaretini sürdürmeye çalışmaktadır. Şehirde işlerini devam ettiremeyen binlerce esnaf-tüccar Malatya’yı terk etmiştir.
Normalleşme Uzun Yıllar Alacak
2023 Mart ayında başlayan mücbir sebep hali bakanlık tarafından bugüne kadar 3 kez uzatıldı. Son kez 31 Ağustos 2024 tarihine kadar uzatılmıştır. Ancak depremden 1. Derecede etkilenen yıkıma uğrayan şehirlerde ticari hayatın “normalleşme” sinin daha uzun yıllar alacağı aşikardır.
21 Metrekarelik Konteynerde Kazanılan Parayla Bu Borçlar Ödenmez!
Eğer mücbir sebep 2 ay sonra sona ererse ertelenen vergi ve SGK borçları dağ gibi işverenlerin önüne çıkacak ve başta Malatya’da ve diğer deprem illerinde bu borçları ödemeye esnafın da işverenin de gücü yetmeyecektir. 21 Metrekarelik konteynerde kazanılan parayla birikmiş borçları ödemenin imkansızlığı ortadadır.
Şehirler Ayağa Kalkana Kadar Devam Etmelidir
2011 yılında Van’da meydana gelen depremde 644 vatandaşımız hayatını kaybetmişti, 6 şubattaki depremde 11 ilde 53 bin yurttaşımız hayatını kaybetti. Van’ın nüfusu 1 milyondu, 11 ilin nüfusu 14 milyonu buluyor. Van’da 5 yıl süren mücbir sebep hali, Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ve Gaziantep İslâhiye ve Nurdağı ilçeleri için inatla kısa sürelerle uzatılmaktadır. Mücbir sebep hali en az 2 yıl olmak üzere şehirler tam anlamıyla ayağa kalkana kadar devam etmelidir.
Biriken Vergi Ve Sgk Prim Borçları İçin Teminatsız Yapılandırma
Mücbir sebep hali süresince biriken vergi ve SGK prim borçları için teminatsız yapılandırma imkanı sağlanmalıdır. Esasen ödeme yükümlülüklerinin ötelenmesi de tek başına yeterli olmayacaktır. Deprem bölgesinde faaliyette bulunan tüm işyerleri için Şubat 2023 tarihinden mücbir sebep halinin sona erdiği tarihe kadar sigorta prim teşviki ve ihracat yapan firmalara KDV iadesi kolaylığı sağlanmalıdır.”