Malatya Valiliği'nden Emsal Karar:! Doğrudan Temin Artık Yasak!
Malatya Valiliği, kamu kaynaklarının etkin ve şeffaf bir şekilde yönetilmesini sağlamak amacıyla il genelinde mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin kamu ihale kanunu hükümlerine göre yapılması gerektiğini açıkladı.
Valilik tarafından yayımlanan yazılı belgede, kamu kurum ve kuruluşlarının doğrudan temin yöntemini genel ihale yöntemi olarak algılamaması gerektiği vurgulandı. Açıklamada, bazı kamu kurum ve kuruluşlarının doğrudan temin yöntemini amacı dışında kullandıkları, icra ilanlarında parasal limitleri göz önünde bulundurmadıkları ve asgari tutarın üstündeki ilanların mevzuata aykırı olarak kurum ilan panolarında duyurusunu yaptıkları belirtildi.
Yapılan açıklamada; “Kamu kurum ve kuruluşlarımızın, resmi ilanlarla ilgili iş ve işlemlerini ne şekilde yerine getirmeleri gerektiği ilgi sayılı yazımızla hatırlatılmıştı. Ancak, bazı kamu kurum ve kuruluşlarımızın, resmi ilanlarla ilgili iş ve işlemlerinde Kanun, Cumhurbaşkanı Kararı, Tüzük ve Yönetmeliklere aykırı hareket ederek;
1) Doğrudan Temin” yönteminin amacı dışında kullandıkları,
2) İcra ilanlarında parasal limitleri göz önünde bulundurmadıkları ve asgari tutarın üstündeki ilanların mevzuata aykırı olarak kurum ilan panolarında duyurusunu yaptıkları,
3) 4734 ve 2886 sayılı Kanunlara tabi ihalelerin Basın İlan Kurumuna kayıtlı olmayan gazete ve internet haber sitelerinde, belediye ve kaymakamlıkların web sitelerinde ve ilan panolarında duyurusunu yaptıkları, tespit edilmiştir. Bilindiği üzere resmi ilanlar, Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair 195 sayılı Kanunun 29'uncu maddesinde; Kanun, Cumhurbaşkanı Kararı, Tüzük ve Yönetmeliklerle yayımlanması mecburi olan veya genel ve katma bütçeli dairelerle, İl Özel İdareleri, Belediyeler, İktisadi Devlet Teşekkülleri ve sermayesinin yarısından fazlası kamu hukuku tüzel kişilerine ait bulunan teşekküllerin verdikleri, reklam mahiyetini taşımayan ilanlar olarak tanımlanmıştır. Ayrıca, aynı kanunun 31'inci maddesinde resmi ilanların Basın İlan Kurumu'nun şubesi bulunan yerlerin belediye hudutları içinde bu şubeler aracılığı ile yayınlatılacağı hükme bağlanmıştır.
Diğer yandan, Resmî Gazete'nin 18 Ekim 2022 tarihli ve 31987 sayılı nüshasında, 7418 sayılı “Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yayımlanmıştır. Bu Kanun değişikliğiyle gazetelerde resmi ilan yayımını zorunlu kılan başta Kamu İhale Kanunu, Devlet İhale Kanunu, Tebligat Kanunu ve Kamulaştırma Kanunu olmak üzere on altı Kanunun ilgili hükümlerinde; gazeteler resmi ilanların yayım mecrası olarak muhafaza edilmiş ve 1 Nisan 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere “gazete” ibaresinin yanına “ve internet haber sitesi” ibaresi eklenmiştir.
Kamu hukukuna tabi olan veya kamunun denetimi altında bulunan veyahut kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve kuruluşlarının mal veya hizmet alımları ile yapımonarım işlerinin ihaleleri 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre yapılmakta, anılan Kanunun 2. maddesinde ise yine bu Kanunun kapsamına giren idareler sayılmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun “Temel İlkeler” başlıklı 5'nci maddesinin birinci fıkrasında: “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” ifadesi yer almaktadır.
Aynı kanunun “İdarelerce Uyulması Gereken Diğer Kurallar” başlıklı 62'nci maddesinde ise; Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile yapımonarım işleri için ihaleye çıkılmadan önce uyulması zorunlu hususlar belirtilmiş, sözü edilen 62'nci maddenin (ı) bendinde ise Kanunun 21 ve 22'nci
maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10'unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamayacağı belirtilmiştir. Yine aynı Kanunun 60'ıncı maddesinde, görevlilerin cezai sorumluluğu düzenlenmiştir. İlimiz genelinde “Doğrudan Temin” usulünün genel bir ihale yöntemi olarak algılanmaması, doğrudan temin hükümlerinden faydalanmak için mal ve hizmet alımları ile yapımonarım işlerinin bölünmemesi, Kamu İhale Kanununda belirtilen özel koşullar dışına çıkılmaması, istenilen rekabet ortamının oluşturularak, kamu menfaatinin en üst seviyede sağlanması, ihalenin ilanına ilişkin hükümlerin yerine getirilerek olası itiraz ve iptallerin önüne geçilmesi için, resmi ilanların Basın İlan Kurumu aracılığıyla gazete ve internet haber sitesinde ilgili mevzuatlara göre neşrinin gerçekleştirilerek, herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesini bir kez daha önemle rica ederim” ifadelerine yer verildi.