Malatya üretimde ilk 10' da

Sera gazı etkisi oluşturarak küresel ısınmaya neden olan fosil yakıtlar yerine güneş, rüzgar, biyokütle gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması iklim kriziyle mücadelede önem taşırken alternatif enerji kaynakları arasında yer alan yeşil hidrojenle ilgili çalışmalar son yıllarda hız kazandı. Ontario Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Dinçer, yeşil hidrojen üretimi açısından Türkiye'nin önünde büyük fırsat bulunduğunu, hızlı hareket ederek bunu katma değere dönüştürmesi ve dünyanın yeşil hidrojen rafinerisi haline gelmesi gerektiğini söyledi.

Dünyada yenilenebilir enerji eksenli hızlı bir dönüşüm ve yaptırım sistematiği kurulduğunu belirten Dinçer, "Etiketleme sistemlerinde karbon ayak izine bakılacak, eğer dünya ticaretinin bir parçası olacaksanız fosil kaynaklı yakıtları değiştirmek zorundayız. Bu çerçevede fosil kaynaklı ürünler bir müddet daha devam edecek, yaptırımlar işin içine girdiğinde fosil yakıtların fiyatı artacak, karbon vergileri gelecek." dedi. Dinçer, Türkiye'nin yenilenebilir enerji kaynakları açısından deniz yoluyla elde edilecek enerji imkanlarıyla büyük bir avantaja sahip olduğunu ifade ederek, yenilenebilir kaynaklara sahiplik anlamında Türkiye'yi dünyanın en şanslı 5 ülkesinden biri olarak nitelendirdi.

İçine girdiğimiz süreç hidrojen çağı

Hidrojen enerjisinin, ancak yenilenebilir kaynaklarla üretildiğinde yeşil hidrojen enerjisi olabileceğinin altını çizen Dinçer, şöyle devam etti: "Karbon çağı sona erdi. İçine girdiğimiz süreç hidrojen çağı ve bizim bu eksende doğru hamlelerle ilerlememiz, üretim, depolama, taşıma, pazara ulaştırma ve kullanım seçeneklerini geliştirmemiz, bu teknolojilere sahip olmamız gerekiyor. Türkiye'nin yeşil hidrojen üretim potansiyeliyle ilgili yaptığımız çalışmada çıkan sonuç, yıllık 614,2 milyon ton üretim. Dünyada 2023 yılı ağustos ayı itibarıyla üretilen hidrojen 118,1 milyon ton ama bunun sadece yüzde 5'i yenilenebilir enerjiden üretilen yeşil hidrojen."

Üretim maliyetleri

Hidrojenin, suyun ayrıştırılmasıyla elde edildiğini, yeşil hidrojende öne çıkan ticari yöntemin ise elektroliz olduğunu aktaran Dinçer, elektro kimyasal bir reaksiyon olan bu yöntemde elektriğe ihtiyaç duyulduğunu bildirdi. Dinçer, yeşil hidrojen üretim maliyetleri hakkında şu bilgileri paylaştı: "Ne kadar enerji kullanarak ne kadar hidrojen elde ettiğimiz önemli. Ortalama 7,6-8 kilogram sudan 45-50 kilovat saat elektrik kullanarak 1 kilogram hidrojen üretiyoruz. Rüzgar enerjisinin kilovat saati 2,5-3 dolar sent, güneş enerjisinin kilovat saati 2 dolar sente inmiş durumda. Buna göre 1 kilogram hidrojenin sadece yenilenebilir enerji (güneş ve rüzgar özelinde) elektrolizör bazında kullanılan enerji maliyetleri 2-3 dolar seviyelerinde olmasına rağmen, yeşil hidrojenin şu anda dünyada dolum istasyonlarındaki kilogram satış fiyatı 10-20 dolar seviyelerindedir. Bununla ilgili en önemli anlaşmalardan birini Almanya, Avustralya ile yaptı ve anlaşmaya göre 50 milyar dolar karşılığında 2030'a kadar 5 milyon ton hidrojen alacak."

Hidrojen enerjisinin yakıt, enerji taşıyıcısı ve ham madde şeklinde kullanım olmak üzere 3 işlevi bulunduğuna ve ilerleyen süreçte ham madde özelliğinin ön plana çıkacağına değinen Dinçer, "Neyle sentezleyeceğinize bağlı olarak kullanımı alanı olacak. Yeşil hidrojeni biyokütle kaynaklı karbonla sentezleyerek kullanabilirsiniz yani petrol bazlı her şeyi üretebiliriz. Önümüzdeki süreçte zaten birçok kimyasal, sanayi ürünü, yakıt tamamen hidrojen eksenli olacak." diye konuştu.

Bataryalı elektrikli araç kullanmak benzinliye göre çok mu çevre dostu?

Aynı zamanda Hidrojen Teknolojileri Derneği Başkanı, Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Enerji Çalışma Grubu Yürütücüsü ve Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) Yürütme Kurulu Üyesi olan Dinçer, birçok Avrupa ülkesinin 2025 sonrasında dizel ve benzinli araçlara müsaade etmeyeceğini hatırlattı. Dinçer, bu araçlara alternatif elektrikli araçlarla ilgili ise şu eleştirilerde bulundu: "Bataryalı elektrikli araç kullanmak benzinliye göre çok mu çevre dostu? Eğer elektriğinizi doğalgaz ve kömür santrallerinden elde edip batarya esaslı elektrikli araç kullanıyorsanız bunları ömür çevriminde yüzde 10-15 oranında azaltmak mümkün. Bu oran çevre dostu olması için yeterli değil, egzozundan emisyon çıkmıyor ama ömür çevrim analizine baktığınız zaman elektriği üretmek için kullandığını fosil kaynaklar zaten bu emisyonları oluşturuyor. Burada önemli olan yeşil elektriği üretip kullanmaktır."

ŞEHİR ÜRETİM POTANSİYELİ (MİLYON TON)
Erzurum 28,64
Konya 26,47
Van 26,44
Sivas 25,16
Şanlıurfa 15,32
Ankara 15,24
Kayseri 14,43
Antalya 13,14
Erzincan 12,73
Malatya 11,99

Yeşil Hidrojen Nedir?

Yeşil hidrojen, doğal gaz veya petrol gibi fosil kaynaklı yakıtlar yerine yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen hidrojen gazıdır. Bu nedenle "yeşil" olarak adlandırılır. Yeşil hidrojenin önemi, diğer hidrojen kaynaklarına kıyasla çevresel açıdan daha sürdürülebilir bir seçenek olmasıdır.

Yeşil Hidrojen Nasıl Elde Edilir?

Yeşil hidrojen, elektroliz yoluyla elde edilir. Elektroliz, suyun elektrik akımıyla hidrojen ve oksijene ayrıştırılması işlemidir. Bu işlem, yenilenebilir enerji kaynakları olan güneş, rüzgar, hidroelektrik ve biyokütle gibi kaynaklardan elde edilen elektrik enerjisi kullanılarak yapılabilir.

Yeşil Hidrojen Nasıl Depolanır?

Hidrojen gazı, düşük sıcaklıklarda yüksek basınçlı tüplerde veya sıvı hidrojen olarak depolanabilir. Sıvı hidrojen, -253°C sıcaklıkta sıvı halde depolanabilir ve hacmi gaz haline göre 700 kat daha azdır.

Hidrojen Nereden Elde Edilir?

Hidrojen, doğal gazdan veya petrokimya endüstrisindeki yan ürünlerden elde edilebilir. Ancak, bu yöntemlerin çevresel açıdan sürdürülebilir olmaması nedeniyle yeşil hidrojenin önemi artmaktadır.

1 Litre Su Ne Kadar Hidrojen Elde Edilir?

1 litre su, yaklaşık 0.012 kg hidrojen gazına denk gelir. Ancak, hidrojen üretiminde kullanılan elektroliz cihazlarının verimliliği ve elektrik kaynağındaki yenilenebilir enerjinin türüne göre, elde edilen hidrojen miktarı değişebilir.

Hidrojen tehlikeli mi?

Hidrojen gazı, havadan daha hafif olduğu için havada yükselir ve dağılır. Ancak, yüksek basınç veya yüksek sıcaklık altında, hidrojen gazı patlayıcı hale gelebilir. Bu nedenle, hidrojen gazının depolanması ve taşınması için özel önlemler alınması gereklidir. Bununla birlikte, hidrojen gazı doğru şekilde kullanıldığında oldukça güvenli bir yakıttır.

Hidrojen enerjisi Türkiye'de var mı?

Türkiye, hidrojen enerjisi teknolojisinde birçok araştırma ve geliştirme faaliyeti yürütmektedir. Özellikle, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve enerji verimliliğinin artırılması yönündeki çalışmalar kapsamında, hidrojen enerjisi üretimi ve kullanımı üzerinde çalışmalar yürütülmektedir. Ayrıca, Türkiye'nin birçok bölgesinde hidrojen üretimi için potansiyel kaynaklar bulunmaktadır.

Geleceğin yakıtı hidrojen mi?

Hidrojen, gelecekteki enerji kaynaklarından biri olarak görülmektedir. Yeşil hidrojen, temiz ve yenilenebilir bir yakıt olduğu için fosil yakıtların yerini alabilir. Hidrojen enerjisi, sıfır emisyonlu bir enerji kaynağı olarak da öne çıkmaktadır. Bununla birlikte, hidrojenin depolanması ve taşınması için özel önlemler alınması gereklidir ve bu da hidrojenin yaygın olarak kullanılmasını engelleyebilir. Ayrıca, hidrojen üretimi için büyük miktarda elektrik enerjisi gerektiği için, yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi hidrojen enerjisinin yaygınlaşması için önemlidir.

Sonuç olarak yeşil hidrojen üretimi ve kullanımı, çevre dostu bir enerji kaynağı olarak dikkat çekmektedir. Ancak, hidrojenin depolanması, taşınması ve kullanımı konusunda teknolojik zorluklar bulunmaktadır. Bu nedenle, hidrojen enerjisi, yenilenebilir enerji kaynakları arasında önemli bir yere sahip olmasına rağmen, henüz tam anlamıyla ticari olarak yaygın olarak kullanılamamaktadır.