Malatya Fayı'yla ilgili Tartışma Büyüyor… 'Deprem Kaydı Yok'
6 Şubat depremlerinde ağır hasar alan Malatya'da deprem uzmanları Malatya Fayı ile ilgili çalışmalarını sürdürüyor. Munzur Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Taylan Sançar, geçtiğimiz günlerde Malatya Fayı'yla ilgili dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Yapılan açıklama sonrasında Paleosismolog Dr. Ramazan Demirtaş, 'Malatya Fayı'nın son 4-10 bin yılda 7.0 ve üzeri deprem ürettiğine ilişkin tek bir deprem kaydı bulunmamaktadır' diyerek tepki gösterdi.
Dr. Ramazan Demirtaş, Doç. Dr. Sançar’ın Malatya Fayı ile ilgili yaptığı açıklamalara tepki gösterdi. Malatya Fayı’nın deprem üretme potansiyelini araştırdığını dile getiren Sançar, 6 şubat sonrası durumun ciddi olduğunu söylemişti. Bu paylaşımdan sonra Demirtaş ise, Malatya Fayı’nın 3.5 milyon yıl önce aktivitesini kaybetmiş ve deprem üretmeyen bir fay olduğunu dile getirerek tepki gösterdi.
Demirtaş, Malatya Fayı’yla ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde yüksek bütçeli çalışma yapacağını söyleyen Sançar’a “Uluslararası ve ulusal araştırmacılar tarafından Malatya fayının çok yüksek bütçe ile araştırılması bu gerçeği değiştirmez” diyerek tepki gösterdi.
Doç. Dr. Sançar, daha sonra sosyal medya hesabından Malatya Fayı’na ilişkin yaptığı paylaşımda; “Şu anda Malatya Fayı üzerinde çok yüksek bütçeli ulusal ve uluslararası düzeyde jeolojik, jeofizik ve jeodezik çalışmalar yapılıyor. Bu kadar araştırmacı fayın aktif fay olup olmadığını değil bu fayın deprem üretme potansiyelini araştırıyor. 6 Şubat sonrası durum çok ciddi” ifadesini kullanmıştı. Demirtaş ise, Malatya Fayı’yla ilgili güncel bilgileri madde madde paylaştı.
Demirtaş’ın madde madde Malatya Fayı’yla ilgili paylaştığı güncel bilgiler. “Malatya Fayı 3.5 milyon yıl önce aktivitesini kaybetmiş deprem üretmeyen bir faydır.
1- Uluslararası ve ulusal araştırmacılar tarafından Malatya fayının çok yüksek bütçe ile araştırılması bu gerçeği değiştirmez.
2- 7.0-7.5 aralığındaki deprem tekrarlanma aralığını en az 3-4 bin yıl kabul ettiğimizi düşünelim; 175 km uzunlukta 3 parçadan oluşan fay son 10 bin yılda en az 10 deprem üretmesi gerekirdi. Ama üretmedi.
3- Çünkü Deprem üreten aktif bir fay değil.
4- Çünkü bırakın son 10 bin yılı (Holosen); son 70 bin yıldır; hatta son 2.6 milyon yıldır (Kuvaterner) Malatya Fayı deprem üretmemiştir.
5- 3.5 milyon yıl önce Doğu Anadolu Fay Zonu bölgeye yerleştikten sonra, Malatya Fayı aktivitesini tamamen yitirmiştir.
6- Bilimsel algı ve manipülasyonla 3.5 yıldır deprem üretmemiş Malatya Fayı'nın deprem potansiyeli ortaya çıkartılmaz.
7- Bu bir zaman ve bütçe kaybından başka bir şey değildir.
8- Yabancı hayranlığı da ayrı bir trajikomik durum.
9- Malatya Fayı'nın son 4-10 bin yılda 7.0 ve üzeri deprem ürettiğine ilişkin tek bir deprem kaydı bulunmamaktadır.
10- Tıpkı 2.5 milyon yıldır deprem üretmeyen Deliler Fayı ve 3.5-11 milyon yıl önce aktif olan ve sonra aktivitesini yitiren Kahramanmaraş Fay Zonu üzerindeki gibi yaşlı birimler üzerinde fay kazıları yapmakla o fayların deprem ürettiği ispatlanamaz.
11-Sadece kamu ve basın yanlış yönlendirilir.
12- Buyurun o zaman Malatya Fayını
* jeomorfolojik
* Jeolojik
* Sismolojik
* Jeodezik
* Paleosismolojik olarak deprem üreten diri fay olduğunu ispatlayın.
13-İspatlayamazsınız, çünkü deprem üretmeyen fayların ispatını yapamazsınız.
14- Şimdiden hatırlatayayım:
Sakın haa 3.5 milyon yıldır deprem üretmeyen faylar üzerinde paleosismolojik kazılar yaptık diyerek eski fayları deprem üreten faylar olarak gösterip, sakınım bandı oluşturmaya kalkıp, kent planı yapmaya kalkışmayın.
15- Eğer öyle yaparsanız, uluslararası-ulusal aratştırmacılarca yapılan proje adı altında #Kahramanmaraş'ta olduğu gibi Sakınım Bandı (Paleosismolojik) Felaketi'ne yol açabilirsiniz. Bir kenti köy haline dönüştürebilirsiniz.” İfadelerini kullandı.
Demirtaş, jeomorfolojik, jeolojik, sismolojik, jeodezik ve paleosismolojik çalışmalarla Malatya Fayının deprem üreten bir fay olduğunu ispatlamanın mümkün olmadığını vurguladı. Ayrıca, eski faylar üzerinde yapılan paleosismolojik kazılarla sakınım bandı oluşturulması ve kent planı yapılmasının yanlış olacağı konusunda uyarılarda bulundu. Bu tür projelerin felaketlere yol açabileceğini belirten Demirtaş, Malatya Fayının deprem potansiyeline dair gerçekçi ve bilimsel verilere dayanan çalışmalar yapılmasının önemini vurguladı.
Demirtaş, bu tür yanlış yönlendirmelerin şehir planlamasında hatalara yol açabileceğini ve büyük projelerin gereksiz yere fon harcanmasına neden olabileceğini belirtti. Malatya Fayı'nın jeomorfolojik, jeolojik, sismolojik, jeodezik ve paleosismolojik açıdan incelenmesi gerektiğini, ancak bu incelemelerin fayın deprem ürettiğini ispatlamayacağını söyledi.