Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Hatay, Kahramanmaraş'a Var!... Malatya Listede Yok..!
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 6 Şubat depremlerinden etkilenen illere AR-GE harcamaları için ödenek ayrıldı. Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Osmaniye, Hatay'ın da içinde bulunduğu 10 ile ödenek ayrılırken, depremden en çok etkilenen Malatya'nın listede olmaması dikkatlerden kaçmadı.
AR-GE harcamaları kapsamında afetin meydana geldiği yıl bir önceki yıla göre yüzde 100 artış göstererek 8 milyar 382 milyon lira olarak gerçekleştirildi. AR-GE harcamaları kapsamında 6 Şubat depremlerinden en çok etkilenen illere aktarılan ödeneklerde Malatya’nın listede yer almaması 'Malatya resmen yok sayıldı' yorumlarını akıllara getirdi.
Depremlerden etkilenen Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Osmaniye ve Şanlıurfa'da AR-GE harcamaları afetin meydana geldiği yıl bir önceki yıla göre yüzde 100 artarak 8 milyar 382 milyon lira olarak gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı derlemeye göre, ülke genelinde geçen yıl toplam 377 milyar 542 milyon liralık AR-GE harcaması yapıldı. Ankara 112 milyar 200 milyon 715 bin 192 lira ile en fazla harcama yapılan il olurken, başkenti 109 milyar 71 milyon 701 bin 282 lira ile İstanbul takip etti.
Geçen yıl meydana gelen ve "asrın felaketi" olarak nitelendirilen Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerde yapılan AR-GE harcamaları, düzenli olarak artış gösterdi.
Bölgede yer alan Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Osmaniye ve Şanlıurfa'da 2019-2023 döneminde yapılan toplam AR-GE harcaması 8 katına çıktı.
Buna göre, söz konusu illerde AR-GE harcaması 2019'da 1 milyar 46 milyon lira, 2020'de 1 milyar 139 milyon lira, 2021'de 2 milyar 54 milyon lira, 2022'de 4 milyar 187 milyon lira oldu. Harcama tutarı deprem felaketinin yaşandığı 2023'te bir önceki yıla göre yüzde 100 artışla 8 milyar 382 milyon liraya ulaştı.
Geçen yıl en fazla harcama 3 milyar 26 milyon lira ile Adıyaman, Gaziantep, Kilis bölgesinde yapıldı. Bu bölgeyi 2 milyar 881 milyon lira ile Hatay, Kahramanmaraş, 2 milyar 474 milyon lira ile Osmaniye, Diyarbakır, Şanlıurfa izledi.
Deprem felaketinin yaşandığı yılda AR-GE personelinin değişimine bakıldığında ise Gaziantep, Adıyaman, Kilis ile Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgelerinde bu alanda artış yaşandı.
AR-GE insan kaynağı, 2023'te, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgesinde 355, Gaziantep, Adıyaman, Kilis bölgesinde 22 kişi artarken Şanlıurfa, Diyarbakır bölgesinde ise 26 kişi azaldı.
Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 8 ilde 2019-2023 döneminde yapılan AR-GE harcaması (lira) ve insan kaynağı verileri şöyle:
AR-GE Harcaması | 2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 |
(Gaziantep, Adıyaman, Kilis) | 3.026.228.808 | 1.575.568.348 | 820.349.825 | 382.826.835 | 348.764.220 |
(Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) | 2.881.224.686 | 1.316.153.867 | 514.659.382 | 383.904.680 | 328.857.402 |
(Şanlıurfa, Diyarbakır) | 2.474.188.771 | 1.295.578.119 | 718.647.495 | 371.991.349 | 368.246.322 |
Toplam | 8.381.642.265 | 4.187.300.334 | 2.053.656.702 | 1.138.722.864 | 1.045.867.944 |