Fabrika sayısı arttırılsın

Malatya'da ayakkabı tamirciliğine olan ilgi her geçen gün azalırken, mesleği yapacak çırak bulmak artık eskisi kadar kolay değil. 29 yıldır Malatya kent merkezindeki dört metrekarelik alanda mesleğini sürdüren ayakkabı tamircisi Mehmet Ceyhan, sürekli artan girdi maliyetlerinin hem esnafı hem de vatandaşı zorladığını belirtti.

Ayakkabıya yüz nakli yapıyorum

Baba mesleğine 7 yaşında başlayan, çeyrek asrı aşkındır Malatya'da ayakkabı tamircilerinin bulunduğu sokaktaki dükkanında işini ilk günkü heyecanla yapan Ceyhan, “39 yaşındayım. 30 yıldır bu mesleğin içerisindeyim. İlkokul birinci sınıfa giderken hem ayakkabıcılık yapıyordum hem de okuyordum. Mesleğimi aşkla severek yapıyorum. Mesleğime aşığım. Yapmış olduğum meslek baba mesleğimizdir. 1950 yılından beri bu işi yapıyoruz. Bir aileden bir kişi okursa hepsi okur. Bir kişi sanatkar olursa hepsi sanatkar olur. Bizde 10 kardeşiz. Kardeşlerimden 7 tanesi ayakkabıcılıkla uğraşıyor. Dünya'nın da ilk ayakkabı profesörüyüm. Ayakkabı yaparken farklı yöntemlerimiz var. Ayakkabıların yüzlerini değiştiriyoruz, ayakkabıya yüz nakli yapıyorum. Ayakkabıya farklı yöntemler uyguluyoruz. Deriyle alakalı ürünleri de yapıyoruz. İnsanlar eski ürünlerin kıymetini bilmeye başladı. Farklı farklı ayakkabıları yapıyorum. Yaklaşık 30 yıldır bu mesleği yapıyor olsam da 20 yıldır ayakkabıların içini ilaçlıyorum. Ayakkabı ilaçlanır mı derseniz. Tabi ki ilaçlanır. Bir insan ayakkabıyla yaklaşık 15 bin, 20 bin adım atıyor. Sonrasında ayakkabıyı alıp evin içine bırakıyor. Evin içerisine bıraktığı zaman ne oluyor. Ayakkabı mikrop saçıyor. Ama biz ayakkabıyı ilaçladıktan sonra müşteriler daha dikkat etmeye başladı" diye konuştu.

Günlük fiyat değiştiriyorlar

Ceyhan, artan maliyetlere rağmen fiyatlara zam yapmadıklarını vurgulayarak, "Fiyatlar çok yüksek ama biz zam yapamıyoruz niye yapamıyoruz. Ayakkabıda kullanılan ip eskiden kg 35 TL'den alıyorduk, şuan kg 150 TL olmuş. Makine iğnesi eski fiyatı 3 TL'ydi. Şuan 45 TL. Hayat şartları çok yüksek. Fiyatların pahalılığı büyük firmalardan kaynaklanıyor. Fiyatları belirli bir oranda sabit tutmayıp, günlük fiyat değiştiriyorlar" ifadelerini kullandı.

Fabrikaların sayısı artsın

Malatya'da ayakkabı üreten fabrika sayısının arttırılması gerektiğini belirten Ceylan "Eskiden ayakkabı üretimin Malatya Türkiye'de ilk sıralardaydı. Ama şimdi ne yazık ki Malatya gerilerde, Malatya'da ayakkabı fabrikası sadece bir tane var. Malatya'da haddinden fazla tekstil fabrikası var neden bir tane ayakkabı fabrikası var ki. Malatya'da neden birden fazla ayakkabı fabrikası olmasın ki. Şuan ayakkabıların yüzde 80'i Çin'den naylon ayakkabı geliyor. Bayan ayakkabılarının yüzde 90'ı naylondur. Erkek ayakkabılarının yüzde 85'i deridir. Çocuk ayakkabılarının yüzde 95'i naylondur. Neden ayakkabı fabrikası kurulup da her türlü ayakkabı yapılmıyor. Fabrika kurulursa eğer bir insan günde 16 tane ayakkabı yapar" şeklinde konuştu.

Vatandaş tamire yöneldi

Vatandaşlar fiyatların pahalı olmasından yakındığı söyleyen Ceylan, "Eskiden ayakkabı boyası 5 TL'ydi. Şimdi 10 TL'ye yapılıyor. Ayakkabı ipinin fiyatları da çok pahalandı. Kış ayı olmasına rağmen vatandaşlar halen talep ediyor. Eskiye göre işlerimiz şuan daha iyi ama fiyatlar pahalı. Elimizden geldiğince fiyatlara zam yapmamaya çalışıyoruz. Esnaf olarak sesleniyorum. Esnaf olmasa devlet olmaz, devlet olmasa esnaf olmaz. Ayakkabı tamiri yapan ve yapmak için uğraşan çırak bulamıyoruz. Çırak bulmakta zorlanıyoruz. Teşviklerle mesleğin devam etmesini talep ediyorum" dedi.