Bir gecede 130 Milyarlık zarar: Malatyalı çiftçiler Cumhurbaşkanından yardım bekliyor…
Malatya'da etkili kar yağışı sonrası yaşanan zirai don meyve bahçelerini vurdu. Hekimhan ilçesi Kurşunlu mahallesinde bahçe sahibi Halil Berktaş, kayısı bahçesine vermiş olduğu bir yıllık emeğinin yaklaşık olarak 130 milyar TL'nin olduğunu ancak bir gecede don ve kar yağışıyla zarara uğradığını belirterek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan yardım istedi.
Malatya’da etkili kar yağışı sonrası yaşanan zirai don meyve bahçelerini vurdu. Gece saatlerinde kent genelinde hava sıcaklığının eksiye düşerek 3 ila 13 derecelerde seyretmesinin kayısı bahçeleri ile birlikte tüm meyve bahçelerine zarar gördü. Akçadağ, Arguvan, Battalgazi, Yazıhan, Yeşilyurt ve Hekimhan başta olmak üzere Malatya’da tüm ilçeleri etkiledi. Çağla dönemine giren kayısı ağaçlarında meyve dökülmeleri ve dallarda kırılmalar meydana geldi.
‘130 milyarlık ilaç kullandım’
Hekimhan İlçesi Kurşunlu mahallesinde bahçe sahibi olan Halil Berktaş, “Bahçeme lastik ve samanımı götürüp don için hazırlığımı yaptım. Tam yakacaktım. Kar başladı ve Malatya çiftçisini gerçekten bitirdi. Yüzde yüz kayısı bir tane kalmadı. Yemeye dahi kalmadı. Eksi 18’i buldu Hekimhan Kurşunlu bölgesinde çiçek sağma dönemindeydi. Ağaç dahi gitti. Ceviz dahi kalmadı. Aldık ilacı götürelim bahçeye atıp gelelim dedik. 130 milyarlık ilaç kullandık. 2-3 sefer çiçek, çil ilacı attık. Şimdi geldik ilaççının yanındayız. Bilmiyorum sonucumuz ne olacak. Devletten yardım bekliyoruz. Çiftçi olarak sigortamı yaptırdım ama sigorta pakette kesinti yapıyor. Düşük ödeme yapıyor. En büyük sıkıntımız TARSİM’in gerçekten çiftçinin hakkını vermesini bekliyoruz. Bahçemde 2 bin ayağım var ama hepsini değil bir kısmının sigortasını yaptırdım” dedi.
‘Yaptığımız masraflar cebimizden gitti’
Berktaş, gecen sene de sigorta yaptırdığına ancak fizyolojik denerek ödeme yapılmadığını vurgulayarak, “Gecen sene de sigorta yaptırdım. Fizyolojik dendi. Çiçeklenmeden sonra ağaçta bir tane meyve kalmadı fizyolojik dendi bize ödeme yapılmadı. Prim ödedik. Bu yıl da bilmiyorum ne olacağını, nasıl olacağını, yine sigorta yaptırdım. Sırtımı devlete yaslamak istedim. Çünkü devlet benim primi mi ödüyor. Hiç sigorta yaptırmamaktansa 2 bin ağaçta yemeye dahi bulunmayacağına göre meyve yok. Cevizde dahil, tomurcuklar hep yandı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, devletimizin, özellikle Cumhurbaşkanımızın bizlere destek olmasını istiyorum. 150 milyarlık yaz ilacı kullandım. Tarım ilacı masraflarını ödemeye söz verdik, geldik buraya ödeyemedik. Yaptığımız masraflar cebimizden gitti. Devletimizin bize sahip çıkmasını istiyoruz. Sigorta yaptırana da, yaptırmayana da sahip çıkmasını istiyoruz. Bu bir afetti. Özellikle tüm illerde var ama kayısı olarak sıfırlandı. Ticareti de bitti. Alışverişi de bitti. Geçen senede kalanlar varsa satış olur” ifadelerini kullandı.
Malatya’da yaşanan don felaketi, sadece bölgeyi değil, Türkiye’nin dört bir yanındaki kayısı üreticilerini de etkiledi. Bahadır Tarım Ticaret İşletme Müdürü Bahadır Önal, yaşanan durumun bir afet olduğunu belirterek, çiftçilerin ciddi ekonomik çıkmazda olduğunu söyledi.
“İç Anadolu Bölgesi’nden Malatya’ya gelirken hava sıcaklıklarının -8, -9, -10 derecelerde olduğunu gözlemledim. Malatya’da yüksek kesimlerde ise -18 derece görüldü” diyen Önal, sadece Malatya’da değil, Kars ve Iğdır gibi önemli kayısı üretim merkezlerinde de ürünlerin yok olduğunu belirtti.
“Kayısı Bir Gecede Bitebiliyor”
Akçadağ’da kendi bahçesinin de don felaketinden etkilendiğini belirten Bahadır Önal, bu üretimin yalnızca ticaret değil, aynı zamanda çiftçilik boyutuyla da büyük emek ve maliyet içerdiğini vurguladı:
“Kayısı öyle bir ürün ki, tüm masrafı yaptırır ama bir gecede her şey bitebilir. Akçadağ’da bahçem var. Bu iş sadece ilaç satmak değil. Bugün çiftçi olarak bir defada 70-80 ton ilaç kullanıyorum. İlaç, gübre, sulama, mazot… Bunların altından kalkmak çok zor. Şu an her şey sıfırlandı.”
“Devletin Desteğine İhtiyaç Var”
Önal, yaşanan don olayının bir afet olduğunu ve bu tür durumlar için devletin acil destek mekanizmalarını devreye alması gerektiğini dile getirerek, “İnşallah devletimiz, milletvekillerimiz, Malatya halkı bu durumu daha yüksek sesle dile getirir. Çünkü kayısı, Malatya’da birçok vatandaşın tek geçim kaynağı. Ekonomik olarak etkisi büyük olacak. Devletimizin bu sürece sahip çıkmasını bekliyoruz. Çiftçiye yönelik desteklerin ve çözüm yollarının artık netleştirilmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.