AFAD deprem mi oldu? Deprem sorgulama ekranı
6 Şubat depremlerinden bu yana artan artçı sarsıntılar deprem mi oldu sorusunu gündemde tutuyor. İşte Kandilli ve AFAD'a ait deprem bilgi ekranı...
AFAD deprem bilgi ekranına ulaşmak için TIKLAYINIZ.
Deprem nedir?
Deprem, yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ortaya çıkan ani titreşimlerin dalgalar halinde yayılması sonucu ortaya çıkan ve yer yüzeyini sarsan doğa olayıdır. Bu olay, insanların güvenle ayak bastığı toprağın bile hareket edebileceğini ve üzerindeki yapıların hasar görebileceğini, hatta can kayıplarına neden olabileceğini gösterir.
Sismoloji ise depremin oluşumunu, deprem dalgalarının nasıl yayıldığını, ölçüm aletlerini, kayıtların nasıl değerlendirildiğini ve diğer ilgili konuları inceleyen bilim dalıdır.
Depremin oluş nedenleri ve türleri:
Dünya, yerkürenin dış kısmında yaklaşık 70-100 km kalınlığında bir litosfer içerir. Litosfer, kıtaları ve okyanusları barındırırken, çekirdek ile arasında bulunan 2.900 km kalınlığındaki manto çeşitli hareketlere sahiptir. Manto'nun altındaki çekirdek, nikel-demir karışımından oluşur ve derinlik arttıkça ısının arttığı bilinmektedir.
Taşküre altında bulunan yumuşak üst manto olan astenosfer, konveksiyon akımları nedeniyle taş kabuğun parçalanmasına ve levhaların oluşumuna sebep olur. Bu levhaların hareketleri, dünya üzerinde depremlerin oluştuğu bölgeleri belirler.
Levhalar arasındaki sürtünme kuvveti, hareket etmelerini engeller. Bu sürtünme kuvveti aşıldığında, levhalar arasında ani bir hareket meydana gelir ve deprem dalgaları ortaya çıkar. Bu dalgalar, enerjilerini kaybederek uzaklaştıkça şiddetini azaltır.
Depremler genellikle levha sınırlarında meydana gelir ve genellikle tektonik depremler olarak adlandırılır. Volkanik depremler, volkanik faaliyetlerden kaynaklanırken, çöküntü depremleri boşlukların çökmesi sonucu meydana gelir. Derin deniz depremlerinden sonra oluşan tsunamiler ise denizlerde büyük hasarlara neden olabilir.
Deprem parametreleri:
Herhangi bir deprem oluştuğunda, tanımlanması için bazı deprem parametreleri kullanılır. Odak noktası (hiposantr), depremin enerjisinin ortaya çıktığı yerdir. Gerçekte bir nokta olmasa da, pratikte bu şekilde kabul edilir.
