Bulutlar Sitesi'ndeki Yıkımın Sorumluları Kim?
Malatya'da 6 Şubat depremlerinde 31 Kişiye Mezar Olan Bulutlar Sitesinin Davasına 2. Yıldönümüne 7 Gün Kala Başlanabildi. İddinamade mütahhit gösterilen sanıklardan biri olan emekli öğretmen, binayı ve binanın yapılıdğı yeri hiç görmediğini söylerken, binanın asıl müteahhidi olmakla suçlanan bir diğer emekli öğretmen sanık ise tüm suçu 2000 yılında vefat eden mimarın üzerine yıktı. Depremin 2. yıldönümüne 7 gün kala mahkemede konuşan ölenlerin yakınları zaman zaman gözyaşlarını tutamadılar. Binaya sonradan eklenen kapıcı dairesi için Malatya Belediyesi Encümeni para cezası vererek sonra tadilat projesini onaylamış. Binanın yıkımında etki unsurları arasında bu ek tadilatta gösteriliyor.
6 Şubat depremlerinde 31 kişiye mezar olan Bulutlar Sitesi ile ilgili davada ancak 6 Şubat depremlerinin 2. Yıldönümüne 7 gün kala, ilk duruşma yapılabilindi. İddianamede müteahhit gösterilen sanık, o dönem okulda müdür olduğunu ve binayı ve yapıldığı yeri hiç görmediğini söyledi. İddianamede müteahhit olarak görünen bir diğer sanık ise binanın müteahhitliğini 2000 yılında vefat eden Mimar İsmail Özer olduğunu ileri sürdü. Binaya sonradan eklenen yapı için kaçak yapı tespiti ve işlemi gerçekleştiği, ancak Encümen kararı ile o dönem ruhsat verildiği de belirlendi.
6 Şubat depremlerinde ilk depremde yıkılan merkez Yeşilyurt ilçesi Turgut Özal Mahallesi Gülümser Caddesi üzerinde bulunan Bulutlar Sitesi’nin A Blok’un yıkılması sonucu enkaz altında kalan 31 kişi ölmüş, 11 kişi ise yaralanmıştı. Binanın B Blok’unun da 2. Depremde yıkıldığı, ancak binanın boşaltılması nedeniyle bu yıkımda can kaybı yaşanmadığı kaydedildi.
Enkaz altında kalan Adil Türk (41), Ahsen Naz Kara (11), Alya Mina Kara (4), ArifÇakmak(52), Bengisu Baycan (12), Çağan Afran Karabakan (2), Emel Sare Baycan (5), Fatma Ataş (52), Habibe Yeniceli (55), Halil Musa Akdoğan (2), Hatice İlhan (71), Hilal Baycan (41), İclal Baycan (18), İsmet Kayalar (64), Mehmet Can Çakmak (29), Mehmet Cevat Akdoğan (26), Muhammed Nizar Karakuş (30), Mustafa Baycan(43), Mustafa İlhan (73), Müzeyyen Kayalar (60), Neriman Karakuş (58), Reyhan Yeniceli (20), Rıdvan Kartalol (59), Serkan Karabakan (36), Sevim Özkaya (65), Süreyya Çelik Karabakan (22), Şahin Ataş (56), Şule Karakuş (25), Talha Kartalol (25)l, Yavuz Akdoğan (31) ve Yusuf Çakmak (26) hayatını kaybetmişti.
Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde, 6 Şubat depremlerinin 2. yıldönümüne 7 gün kala başlayan davada Bulutlar Sitesini yapan kooperatif başkanı Abdulvahap Aktaşgil, binanı yapıldığı süreçte projeye vize veren İnşaat Mühendisleri Odası gönüllüsü İnşaat Mühendisi Basri Ardağ, kaçak yapı tespitine karşı projeye 200 yılında Encümen kararı ile onay verilen tadilat projesini onaylan dönemin Malatya Belediyesi İmar Müdür Vekili Duran Özdemir, Filiz Taş, Bulutlar Sitesini yapan kooperatifin üyesi ve yöneticisi Hasan Bulut, Bulutlar Sitesini yapan kooperatifin kurucu üyesi Hüseyin Şahin, Projelerine onay veren dönemin Malatya Belediyesi İmar Müdürü Mustafa Bingöl, projeyi onaylayan dönemin Malatya Belediyesi İnşaat Mühendisi Mustafa Hakan Büker davada sanık olarak yargılanmaya başladılar.
Davada sanıklar proje ve yapım aşamasındaki eksiklikler nedeniyle binanın yıkımına sebep olmaktan suçlanıyorlar.
Binaya eklenen kaçak yapıyı encümen kararı ile onaylamışlar
Davanın iddianamesinde, “Binanın otopark olarak kullanılan zemin katı, dolgu duvar kullanılmadan (merdiven yanı dışında) tasarlanmıştır. Binanın 2000 yılında onaylanan mimari tadilat projesi ile zemin katta otopark olarak kullanılan alanın bir bölümü (1 daireye denk gelecek kısım) duvarlar örülmek suretiyle kapatılarak kapıcı dairesine dönüştürülmüştür. Üst katları konut olarak kullanılan binada kolonlar arasında bulunan dolgu duvarın alt katlarda bulunmaması, binada zayıf kat düzensizliğine sebep olabilir. Ancak binanın inşa yılında yürürlükte olan ABYYHY-1975 yönetmeliğinde, zayıf kat düzensizliği ile ilgili koşullar bulunmamaktadır. Binanın tasarımından kaynaklanan bu düzensizlik binanın deprem dayanımını olumsuz etkileyebilir. Ayrıca tadilat projesi ile zemin kattaki otopark alanının bir bölümünün duvar örülmek Suretiyle kapıcı dairesine dönüştürülmesi ve dolayısıyla zemin katta dolgu duvarların asimetrik düzenlenmesi nedeniyle binada ek burulma etkisi oluşturabilir.” bilgisine de yer verildi.
Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesindeki ilk duruşmaya sanıklar ve ölenlerin yakını olan mağdurlar katıldılar.
İlk duruşmada dinlenen sanık İnşaat Mühendisi Basri Ardağ, kendisinin 1992-1995 yılları arasında İnşaat Mühendisleri Odası’nda gönüllü olarak proje vize işlemlerini yaptığını belirterek, yaptıkları iş ve işlemlerin esas değil, usul işlemi olduğunu anlatarak, suçsuz olduğunu kaydetti.
Sanık İnşaat Mühendisi Mustafa Hakan Büker, 1993-1999 yılları arasında Malatya Belediyesinde çalıştığını, burada projelerin statik kontrollerini yaptıklarını, o süreçte projelerin 1975 yönetmeliğine uygun olduğunu, statik projelerin detaylarına değil sonucuna baktıklarını, kendilerinin sahada kontrol ve denetimden sorumlu olmadıklarını, evrak üzerinden inceleme yaptıklarını, kendisinin özel sektörde Malatya’da yaptığı 80 binanın fenni sorumlusu olduğunu ve o binaların halen ayakta olduğunu söyledi.
“Encümen kaçak yapı için para cezası verdi, projeyi onayladı”
Sanık Duran Özdemir, Malatya Belediyesinde o süreçte İmar İşleri Müdür Vekili olduğunu anlatarak, “Bu inşaat 1996 yılında yapı ruhsatı almış. Yaklaşık 3, 3.5 yıl sonra tadilat projesi geliyor. Kaçak yapı tespit yapılmış, ancak Encümen para cezası vererek, akabinde tadilat projesini onaylamış. Binaya yapılan kaçak yapı için Encümene havale edildi, Encümen de yıkılmasın diye karar veriyor. Otoparkın bir kısmını daireye dönüştürmüşler.” İfadelerini kaydetti.
Malatya Belediyesinde dönemin işmar İşleri Müdürü Mustafa Bingöl ise, yaptığı işlemin şubelerde incelenen dosyalara onay vermek olduğunu belirtti.
iddianamede müteahhit görünüyor, ama kendisi sitenin yapıldığı yeri görmediğini söyledi
İddianamede müteahhit olarak görülen isimlerden birisi gösterilen Sanık Hüseyin Şahin, emekli öğretmen olduğunu, binayı yapan kooperatife sadece kuruluş aşamasında üye olduğunu, sonrasında ise hiçbir bağının ve ilişkisinin olmadığını anlatarak, “Ben o süreçte okulda idarecilik yapıyordum. Ben sadece kuruluş aşamasında kooperatifte bulundum. Ben yapılan ne binayı gördüm, Nede mahallesini bilirim. Ben bu kooperatifte hak sah0ibi olmadım. Ben bu sitenin yapıldığı yeri bilmem.” dedi.
Binanın müteahhitliğini 2000 yılında ölen mimara yükledi
Kooperatifin yöneticilerinden ve iddianamede müteahhit olarak görünen Hasan Bulut, “Ben emekli öğretmenim. Hüseyin Şahin, kooperatifin kuruluşunda yardımcı oldu. Bu inşaatın yakından ve uzaktan ilgisi yoktur. Ben o binada ablamı ve eniştemi kaybettim. Benim kooperatifte 2 üyeliğim vardı. Bende orada 12 yıl oturdum. Binanın yapım sorumlusu Mimar İsmail Özer’di. Ben sadece evrak işlerini takip ediyordum. Benim binayla ilgili teknik sorumluluğum yoktur. Binaya bulutlar sitesi konması benim soyadımdan dolayı değil.” İfadelerini ileri sürdü.
Abdulvahap Aktaşgil’in ise kanser tedavisi gördüğü ve bu nedenle duruşmaya katılmadığı kaydedildi.
“Bina ilk 7 saniyede yıkıldı, 31 kişi yatağından çıkamamıştı”
Aynı zamanda davaya avukat olarak da katılan Av. Mehmet Ataş, “Aile olarak 21 yıl o binada oturduk. Ben depremde annemi ve babamı kaybettim. Ben 7 saat enkazda kaldım. Biz her zaman binanın müteahhidinin Hasan Bulut olduğunu biliyordum. Vefat eden 31 kişinin hepside yataklarında çıkamadan öldüler. Kaçmaya fırsatları yoktu, Çünktü bina ilk 7-8 saniyede yıkıldı, ben o saatte ayaktaydım.” dedi.
“Babamı ve 2 abimi kaybettim, hepsinden şikayetçiyim”
Gülay Çakmak, “Ben ve ailem kapıcı dairesinde kalıyorduk. Benim 2 oğlum ve eşim depremde öldü. Ben bütün hepsinden şikayetçiyim. Son nefesime kadar şikayetçiyim.” dedi.
Pınar Çakmak, ”Babamı ve 2 abimi kaybettim. Hepsinden teker teker şikayetçiyim” dedi.
Kübra Ateş Kılıç ise, ”Hasan Bulut o binanın müteahhididir. Şimdi bütün suçu ölmüş olan insanların üzerine atıyor. Benim o binada annem, babam, teyzem ve teyzemin kocası öldü.” dedi.
“o binada çalıştım, müteahhit Hasan Bulut’tu”
Mehmet Fatih Kayalar ise şunları söyledi, “Binada annem, babam, eniştem ve teyzem vefat etti. Ben o inşaat yapılırken Mimar İsmail Özer’i hiç müteahhitlik yaparken görmedim, binanın yapımıyla Hasan Bulut ilgileniyordu. Ben o binanın elektrik işleri yapılırken orada çalıştım, binanı yapımıyla ilgilenin kişi Hasan Bulut’tu.”
Yüksel Yeniceli ise binada eşini ve kızını kaybettiğini anlatarak, sorumlulardan şikayetçi oldu.
Mehmet Engin Özkaya ise binada annesini kaybettiğini anlatarak, “Biz orada 2001 yılında daireyi alırken bize müteahhidin Hasan Bulut olduğu söyleniyordu.” dedi.
Mahkeme heyeti, dosyadaki eksikliklerin giderilmesi için duruşmayı ileriki bir tarihe erteledi.