Ben çocuğumun en yakın arkadaşıyım… Çocuğum her şeyini bana anlatır… Biz onunla arkadaşız…” gibi söylemleri çok sık duyarız… Peki bu tür söylemler ne kadar doğrudur?
Bu soruya verilecek cevap aslında net ve kesindir: Hiçbir baba çocuğunun arkadaşı olamaz, arkadaşının rolünü üstlenemez, onun gibi davranamaz, davranmamalıdır da... “Çocuğun arkadaşı olmak” düşüncesinin altında yatan ana düşünce “onu dinlemek, anlamak, bulunduğu pencereden olaylara bakmak” fikridir. Çocuğun arkadaşı olmakla, arkadaşı gibi davranmak, onu anlamak algısı birbirinden farklıdır.
Geleneksel çocuk yetiştirme yaklaşımlarında babaların daha otoriter, sevgiyi göstermeyi baskılayan bir yaklaşımı söz konusudur. Bu tutumun sakıncalarını dile getirmek için uzmanlar tarafından kullanılan “çocuğu arkadaşı gibi dinleyin, anlamaya çalışın” mesajları zamanla yanlış anlaşıldı ve bazı babalar bu mesajı, “onun arkadaşı olun, ebeveynlik yapmayın, sınır koymayın, üzmeyin, incitmeyin…” gibi sıralayabileceğimiz yanlış mesajlara taşıdılar, yanlış yaklaşımlar oluştu.
Arkadaşlıkta eşitlik vardır, paylaşım vardır. Arkadaşlıkta biri diğerine üstünlük sağlamaya çalışmaz; arkadaşlardan biri diğerini kendisi gibi yapmaya çalışmaz…
Babalıkta (baba rolü) ise, eşitlik yoktur… Baba çocuğa örnek olur, ona yol gösterir, onu değiştirir… Çocuk, babasına bakarak adeta yolunu bulur…
“Ben çocuğumla arkadaşım…” diyorsanız, lütfen biraz düşünün… Zaten çocuğunuzun birçok arkadaşı var. Neden “onlara baba olma hakkını” onların elinden alıyorsunuz?..
Sizler, çocuklarınıza yol gösteren rehberlersiniz. Sizin göreviniz, onlara arkadaş olmak değil, onların çevresi ile arkadaşlık kurabilecek kabiliyetler geliştirmelerine rehber olmaktır. Sizler etkili baba olmak zorundasınız. Etkili babalar emir vermezler, baskı uygulamazlar; yol göstericidir, örnektir…
Eğer örnek yani rehber olmazsanız, çocuklarınız tıpkı denizde rotasını kaybetmiş yelkenliler gibi oradan oraya savrulurlar. Çocukların rotasını bulmaları ancak rehber olan anne babalarıyla mümkündür…
Etkili anne baba (örnek anne baba, rehber anne baba) çocuğunu eleştirmez, yapıcı olur, ona yol gösterir, onu dinler, onun seçmesine ve karar vermesine yardımcı olur. Bu durumda, çocuk her şeyini; sorunlarını, dertlerini, hüzünlerini anne babası ile paylaşır.
“Çocuğumla arkadaş olmalıyım…” derken sakın baba kimliğinizden, baba rolünüzden sıyrılmayın. Çocuk, arkadaşlığı yaşıtları ile yaşamalı. Aile içinde roller birbirine karıştırılmamalıdır. Çünkü rollerdeki karmaşa, aile içinde iletişim sorunlarına sebep olur.
Bir çocuk, kendi kendine doğru ve yanlışı öğrenemez. Deneyimli olan anne ve babadır. Ebeveyn olarak, çocuğa doğru ve yanlışı anne ve baba öğretmelidir. Anne babanın, çocuğa karşı sınırları olmalı, onunla kaliteli iletişime geçmeli ve yönlendirebilmelidir. Bir çocuğa otonomiyi öğrettiğinizde, bağımsız karar verme ve kendi kendini yönetebilme yetisi oluşacaktır. Baba olarak çocuğunuzu yönlendiren kişiler siz olmalısınız.
Çocuğunuzla arkadaş olmak, çocuğunuz ile eşit olduğunuz, baba otoritesini elden bıraktığınız anlamına gelir. Çocukları ile arkadaş olan baba, çocuklarının kendiliğinden doğru davranışları öğrenmelerini bekler, çocuğu uyarmaktan çekinir ve sınırları zamanında ve net söyleyemezler.
Selam ve saygılarımla.
