Esnaf zor durumda
Malatya Attarlar Odası Başkanı Sinan Cavlak, korona virüs salgını dolayısıyla esnafın zor durumda olduğunu, acilen ek destek sağlanması gerektiğini söyledi. Malatya'daki esnafın sicil affı ve kapsamlı bir yapılandırma beklediğini vurgulayan Cavlak, 'Başta tüm vergiler olmak üzere amme alacaklarına kapsamlı bir faiz affı ve yeniden yapılandırma getirilmesi kaçınılmaz' dedi.
Tüm dünyayı olduğu gibi Türkiye'yi de etkisi altına alan korona virüsü salgını, esnafı derinden yaraladı. Salgının yayılmaması için alınan tedbirler kapsamında yaklaşık 3 ay kepenk açamayan esnaflar, gelecek için kaygılı. Salgının vatandaşları da ekonomik olarak etkilemesinin ardından kentteki bazı esnaflar siftah yapamadan kepenk indiriyor. Net Haber Gazetesine, esnafın sorunlarıyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Attarlar Odası Başkanı Sinan Cavlak, esnaf ve vatandaşın, hükümetten; vergi affı, sicil affı, borçların yedinden yapılandırılması ve faizlerin silinmesi ile ilgili yeni bir yapılandırma beklediğini vurguladı.
Sicili bozulmuş bir Türkiye var
Cavlak, Kovid-19 salgını nedeniyle Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüde düşen işletmelerin kredi siciline "mücbir sebep" notu düşüldüğünü anımsatarak, kredi sicilleriyle ilgili ayrı bir düzenlemeyle esnaf ve sanatkarların sicil olumsuzluklarının bankacılık işlemlerinde dikkate alınmaması yönünde hükümetin çıkardığı kararların kamu bankalarınca bile uygulanmadığını dile getirdi. Cavlak, "Her ne kadar mücbir sebep notu düşülse de bu esnaflarımızdan daha fazla teminat istenmekte ve bu esnaflarımıza bankalar güvenmemektedir. Kovid-19 etkisinin minimuma indirilmesi amacıyla 600 bin civarında esnaf ve sanatkarlarımıza Türkiye genelinde 15 milyar TL'ye yakın faiz indirimli kredi kullandırıldı. Bu rakamlar toplam esnaf ve sanatkarımızın üçte birine ancak tekabül etmektedir. Geriye kalan üçte iki esnafımızın önemli bir bölümü ödeme güçlükleri nedeniyle kredi verilmesi riskli bulunanlardır. Mücbir sebep uygulamasının fiiliyatta bir karşılığı yoktur. En zor durumda olan da işte bu üçte ikilik kısımda olanlardır. Her ne kadar 1 Haziran itibariyle yeni normale dönüşler başlamış, işyerlerimiz kapılarını müşterilerine açmış olsa da alışveriş yok denecek kadar azdır. Talebimiz bir an evvel kapsamlı bir sicil affının getirilmesidir. Sicil affı sadece esnaf ve sanatkarlarımız için değil tüm vatandaşlarımız, sanayicimiz içinde olmalıdır. Ne yazık ki sicili bozulmuş bir Türkiye var. Kapsamlı bir genel sicil affı ile tüm vatandaşlarımızın krediye ulaşabilmesinin önü açılmalıdır" diye konuştu.
Amme alacaklarında faiz oranı düşürülmeli
Kamu bankalarınca uygulanan aylık faiz oranları yüzde 1'in altına düşmesine rağmen devletin vatandaşına uyguladığı aylık gecikme faiz oranının yüzde 1,6 olmasının doğru olmadığını vurgulayan Cavlak, “Geçtiğimiz yıl Sayın Cumhurbaşkanımıza çağrıda bulunarak o dönemlerde yüzde 2,5 olarak uygulanan gecikme faiz oranlarının yüzde 1,4'e indirilmesi çağrımızı kitle iletişim araçlarının tümünü kullanarak ifade etmiştik. Çağrımızdan kısa bir süre sonra Sayın Cumhurbaşkanımızın takdirleri ile faiz oranları önce yüzde 2'ye ardından yüzde 1,6'ya indirilmişti. Bugün gelinen noktada özel bankalar bile aylık yüzde 1'in altında faizle kredi verebilirken esnafımızın, vatandaşımızın devlete olan borçlarına aylık yüzde 1,6 faiz uygulanmaktadır. Özel bankalara faiz indirimi konusunda baskı yapan ekonomi yönetimimiz hali hazırda kendilerinin aldığı gecikme faizinin yüksekliğini de görmeli ve aylık gecikme faizini yüzde 1,e indirmelidir" şeklinde konuştu.
Yeniden yapılandırma kaçınılmaz
Cavlak, bütün vergiler ve amme alacaklarına kapsamlı bir faiz affı ve yeniden yapılandırma getirilmesinin kaçınılmaz olduğunu söyleyerek, “Özellikle vergi borçları nedeniyle esnaf ve sanayicimizin hareket alanı kısıtlanmıştır. Vergi daireleri vergi borcu gecikmeye giren esnaflarımızın banka hesaplarına ikide bir bloke koyup vatandaşı kıskaca almaktadır. Banka hesabında gecikmeye girmiş vergi borcu miktarınca para varsa anlaşmaya yanaşmıyor, hepsinin ödenmesi için baskı yapıyor. Yada önemli bir bölümünün ödenerek geri kalanının birkaç taksitle ödenmesi kaydıyla blokeyi çözüyor. Uygulamanın izah edilebilir haklı bir yanı bulunmamaktadır. Öyle zannediyorum ki kişinin yurtdışına kaçma olasılığı karşısında hesaplarına ve malvarlığına ihtiyati haciz ve hesaplarına bloke koyma düzenlemesine dayanılarak yapılıyor bu uygulama. Esnafımız 3-5 bin lira borcu için yurt dışına mı kaçacak? Esnafımızı, sanatkarımızı, tacirimizi, sanayicimizi ticaretten soğutan bu uygulamalardan derhal vazgeçilmelidir. Bununla birlikte geçtiğimiz dönemlerde gerçekleştirilen faiz aflarından yararlanarak uygulanmış yapılandırmaların şartlarının bir kısmını yerine getirememiş olan vatandaşlarımıza kolaylık sağlanarak yapılandırmalarının devamına imkan sağlanmalıdır. Bu güne kadar birikmiş tüm amme alacaklarına faiz affı getirilerek uzun vadeli bir yeni yapılandırmaya ihtiyaç vardır. Özellikle Malatya'mızın son aylarda yaşadığı deprem ve ardından Kovid-19 salgını mağduriyetleri nedeniyle müşkül duruma düşüp ödeme yapamadığı borçlarını da kapsayan bir yapılandırmaya ivedilikle gidilmelidir" dedi.
Kira artışları engellenmeli
Dünyanın ve ülkemizin yaşadığı olumsuzlukları hep birlikte omuz omuza verilerek atlatılabileceğinin altını çizen Cavlak, “İşletmelerimizin önemli bir bölümü Kovid-19 salgını süresince kepenklerini indirmek zorunda kaldı. Kapalı kaldığı süre içerisinde ne yazık ki masrafları devam etti. En önemli masraf kalemi ise işyeri kiralarıydı. Her ne kadar hükümetimiz yayınladığı bir genelge ile belediyelerin aldığı kiraların 3 ay süreyle alınmaması talimatı vermiş olsa da bunu yetersiz buluyorum. Gönüllü olarak bazı mal sahiplerimizin esnaflarımızdan pandemi süresince kira almadıklarına da şahit oluyoruz. Bu duyarlı vatandaşlarımızı takdir ediyorum. Ancak bunu genele yaymak lazım. Esnaf kiracısı olan tüm mal sahiplerimize çağrım 3 aylık kira bedelini almamalarıdır. Ayrıca kanuni bir düzenleme yapılarak önümüzdeki 1 yıl için de tüm kira artışları durdurulmalıdır" açıklamasında bulundu.
Belediyeler elini taşın altına koymalı
Cavlak, yerel yönetimlerin zor günlerde esnaf ve vatandaşın yanında olarak, elini taşın altına koyması gerektiğini belirterek, "Belediyelerimiz 2020 tabela vergilerini tahakkuk ettirdiği için ödeme yapan esnaflarımız da olduğundan bu yıl uygulanması zor alacak ama 2021 tabela vergilerini tahakkuk ettirmemelidir. Tüm vatandaşlarımızdan 2021 Çevre Temizlik Vergisini almamalıdır. Belediyelerimize bağlı pazar yerleri işgaliyeleri belirli bir süreliğine alınmamalı, 2021 yılında zamsız devam edilmelidir. MASKİ neredeyse 3 katı fiyat tarifesi uyguladığı ticarethane tarifesini mesken tarifesine çekmeli, 2021 yılında mesken tarifeleri de dahil olmak üzere zamsız tarifeyle devam etmelidir" ifadelerini kullandı.